De duurzame Spelen van Parijs

Op 26 juli gaan in Parijs de Olympische Spelen van start. Duurzaamheid staat centraal bij de organisatie. Om materialen en energie te sparen, wordt er zo veel mogelijk gesport in accommodaties die er al waren. Waar toch nieuwbouw nodig was, zijn zoveel mogelijk duurzame materialen gebruikt, zoals hout. Een rondleiding langs enkele bijzondere locaties.

 

Paleis van hout

Vlak naast de Eiffeltoren, in het park Champ-de-Mars, staat de gelijknamige arena, tot nu toe bekend onder de naam ‘Grand Palais Éphémère’. Het enorme, tijdelijke gebouw dateert uit 2021 en wordt gebruikt voor exposities en evenementen (sport, mode, kunst) die anders verderop zouden plaatsvinden in het Grand Palais, dat momenteel wordt gerenoveerd. In de Champ-de-Mars Arena vinden de judo- en worstelwedstrijden plaats. De draagconstructie is grotendeels van hout, een voorbeeld van duurzamer bouwen. Na de Paralympische Spelen (28 augustus tot en met 8 september) wordt het gebouw uit elkaar gehaald. Dankzij het modulaire ontwerp is het in verschillende configuraties elders opnieuw in elkaar te zetten.
 

 

Fietsen op een kunstmatige heuvel

De mountainbikers racen over een voormalige vuilnisbelt. De Élancourt-heuvel is met 231 meter het hoogste punt in de regio. Ooit was hier, zo’n dertig kilometer ten westen van Parijs, een zandsteengroeve. Halverwege de vorige eeuw werd die gesloten en veranderde de plek in een vuilnisbelt, waar tot 1975 het afval van de Parijzenaars eindigde. In de jaren tachtig transformeerde de stortplaats tot een plek om te recreëren: een kunstmatige heuvel met fiets- en wandelpaden langs bomen en bosschages. Ook hier is ernaar gestreefd de impact van de Spelen minimaal te houden: de mountainbikers razen voor het grootste deel over bestaande paden.
 

 

Kolkend water in de stad

Opnieuw een locatie die er al was vóór de Spelen. De onderdelen roeien en kano/kajak vinden plaats in het nautische stadion in Vaires-sur-Marne, aan de oostkant van de stad. Dit park bood al in de jaren negentig plaats aan internationale kanowedstrijden en werd in 2019 nog compleet gerenoveerd. Naast een roeibaan is er een nieuw white water kano-slalomparcours van 250 meter lang. Naast dit kolkende parcours voor topsporters is er een rustiger variant, waar mensen zonder topsportambities kunnen leren kanoën of kajakken. Overigens kun je je wel afvragen hoe duurzaam een nagebouwd bergriviertje is, waar voortdurend water in beweging moet worden gehouden. De organisatie had ervoor kunnen kiezen de wedstrijden in de Alpen te houden in een echte rivier, zoals voor de surfwedstrijden is gekozen voor Tahiti.

 

 

Duurzaam hoofdkwartier

Sinds begin 2021 huist de organisatie van de Parijse Spelen in het gebouw Pulse in Saint-Denis. Hier hebben de medewerkers alle faciliteiten tot hun beschikking, terwijl de impact op klimaat en milieu minimaal blijft. Daartoe wordt zo weinig mogelijk voedsel weggegooid: wat overblijft gaat de vergister in om biogas van te maken. Wegwerpplastic is taboe en het meubilair wordt na de Spelen weggegeven. Wellicht de grootste slag maakte de organisatie met het gebouw zelf. Dat bevat veel hout, wat bij de productie ervan koolstof vastlegt in plaats van uitstoot. Op het dak ligt driehonderd vierkante meter aan zonnepanelen en de computers in de kantoren draaien op groene stroom.

 

 

Seine schoon genoeg?

Al sinds mensenheugenis is de Seine te vies om in te zwemmen. Vooral bij hevige regenval stromen de riolen over en loopt het vuile water zo de rivier in. Om het Olympische openwater- en triathlonzwemmen in de Seine te kunnen laten plaatsvinden, bouwde de stad een enorme ondergrondse opslag die bij overvloedige regenval het vuile water moet opvangen, zodat de rivier schoner blijft. De betonnen wateropslag, naast station Austerlitz, heeft een capaciteit van vijftig miljoen liter water en maakt deel uit van een groter project om de Seine schoner te maken; niet alleen voor de Spelen, maar ook voor de zwemliefhebbers van de stad. Nu maar hopen dat het werkt is, want een plan B heeft de organisatie niet.

 

Beeldmateriaal: Jean-Pierre Dalbéra / CC BY 2.0 / Paris 2024