Als het om duurzaamheid gaat, is het minder belangrijk hoe je ergens heen reist dan waar de reis naartoe gaat, betoogt Thijs ten Brinck.

‘Hoe kom ik met de trein op mijn surfspot in Portugal?’ Die vraag was aanleiding voor een levendige discussie op LinkedIn. Tientallen hulpvaardige 1ste-, 2de- en 3de-graads connecties dachten enthousiast mee in uitgebreide reacties vol ervaringen met reisplanners, aandachtspunten per overstap en deeltrajecten die je liever met de bus of taxi aflegt.

Dat het algoritme mij deze discussie voorschotelde, was niet gek. Energie en klimaat zijn mijn favoriete onderwerpen. Richting vakantie pak ik bij voorkeur ook de trein. Hoe meer van de goedbedoelde adviezen ik echter las, hoe meer het geheel overkwam als een verkapte reclame van een luchtvaartmaatschappij.

Trein is een heel gedoe

Duurzaam reizen gaat al snel over hoe je reist. Kerosine en benzine zijn fout, de trein is goed. Maar de trein is voor veel vakantiegangers een heel gedoe. Lastig plannen. Vaak overstappen. Stress of je de volgende aansluiting wel haalt. Weg vakantiegevoel. En dat is zonde.

Wie klimaatbewuster wil leven, kan juist bij het boeken van een vakantie echt een verschil maken. Hoe je reist maakt niet eens zo gek veel uit. Veel belangrijker is waar naar toe je reist. Naar een vakantiehuisje op de Veluwe kun je fietsen, maar het hoeft niet. Op benzine is deze vakantie nog steeds onverslaanbaar duurzaam. Ook richting Zuid-Frankrijk is het verschil in CO2-
uitstoot tussen de trein en een auto met volle achterbank te klein om het fijne vakantiegevoel van jou of je reisgenoten te riskeren.

In Portugal surfen

Begint jouw vakantie pas echt als je een vliegtuig uitstapt? Dan is waar je naar toe gaat nog het meest relevant. Want is een week Aruba je bijvoorbeeld werkelijk vijf keer zoveel uitstoot waard als een weekje Ibiza? Zo kun je juist ook vliegend nog tonnen CO2 besparen. Dit zelfs ten opzichte van dezelfde reis per trein, mits deze vliegreis om bestwil jouw vrienden overtuigt om niet in Brazilië, maar met jou in Portugal te surfen.

Biarritz of San Sebastian binnen een dag

Wil je de trein wel een kans geven? Ook dan is een goede bestemming het halve werk. De website chronotrains.com toont op de kaart heel mooi hoe ver je komt binnen vier, zes of acht uur, vanaf een station naar keuze. Vanuit Utrecht ben je binnen acht uur in München, Newcastle of Bordeaux. Zonnig surfen met de trein hoeft dus geen groot avontuur te zijn. Biarritz of San Sebastian haal je met gemak binnen een dag. Alleen vanaf de Portugese kust kom je binnen acht uur gewoon niet veel verder dan Madrid.

Met een nachttrein en een overstap op een lokale boemel kom je ook in grote delen van Zwitserland, Oostenrijk en Tsjechië. En die ene overstap kun je missen. Dezelfde lokale trein rijdt vaak al binnen een uur opnieuw.

Als je twijfelt over vakantie met de trein of de auto, laat je dan zeker niet ontmoedigen door avonturiers die het zichzelf wel heel moeilijk maken. Maar voel je ook niet schuldig als je toch de vertrouwde auto kiest. In de werkweken na de vakantie zijn er weer volop kansen om te oefenen met de fiets en de trein.

Veel plezier deze zomer!
 

Thijs ten Brinck is duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions en publicist op WattisDuurzaam.nl.

Dit artikel verscheen eerder in de editie juni 2025 van De Ingenieur.

Openingsfoto: Depositphotos