De luchtvaartsector moet veranderen en daarvoor zelf actie ondernemen, bepleiten Karel Bockstael  en Bram Peerlings.

De luchtvaartsector heeft zichzelf in een hoek geschilderd. Door steeds verder toegenomen efficiëntie van vliegtuigen, internationale concurrentie en succesvol lobbywerk is vliegen de afgelopen decennia veel goedkoper geworden. Zó goedkoop, dat de marges voor luchtvaartmaatschappijen nog maar flinterdun zijn en ze dus alleen kunnen overleven door te groeien.

Echte grootschalige innovatie voor verduurzaming wordt steeds urgenter, maar daarvoor ontbreken de middelen. De sterke, aanhoudende groei maakt de ultieme opgave om de luchtvaart werkelijk duurzamer te maken alleen maar groter. 

Vier acties

Deze koers is niet houdbaar. Samen met enkele ervaren mensen uit de luchtvaart doen wij daarom een dringende oproep aan de luchtvaartsector: start een fundamentele verandering. Vanuit zorg voor de planeet Ʃn passie voor de industrie. Concreet pleiten we voor vier acties.

 tel in de eerste plaats absolute reductiedoelstellingen voor de CO2-uitstoot van de luchtvaart en spreek een internationaal koolstofbudget af dat in lijn is met de afspraken van Parijs. De schaarste die daarmee wordt gecreĆ«erd, geeft ruimte voor hogere marges en daarmee voor het investeren in Ć©chte verduurzaming.

Strenge regels werken

Pleit bovendien voortaan voor in plaats van tegen strengere regels. De historie wijst uit dat zelfregulering niet werkt. Voor de regelgeving hebben we overheden daarom hard nodig.

Inspirerend vinden wij bijvoorbeeld de recente afspraken binnen de Internationale Maritieme Organisatie van de Verenigde Naties om schepen die veel CO2 uitstoten flink te gaan belasten. Een dergelijke maatregel zou ook in de luchtvaart kunnen werken – mits streng genoeg. Door CO2-uitstoot te beprijzen, wordt de businesscase voor grootschalige innovatie steeds beter.

Realistisch over technologie

Wees daarbij realistisch over technologische oplossingen om vliegen duurzamer te maken, en vooral over de tijdlijn waarop die nieuwe technologie een wezenlijk verschil gaat maken. Hoewel wij de innovaties van talloze startups rond vliegtuigen met batterijen of op waterstof aanmoedigen, weten we dat het ontwikkelen en op de markt brengen van een nieuw toestel een taai en langdurig proces is. Doorbraken bij onderzoekers en startups wekken daarnaast het beeld op dat het wel goed komt met de verduurzaming van de sector, maar dat beeld is niet terecht. Zeker voor lange afstandsvluchten zijn helemaal nog geen duurzame oplossingen in beeld. 

Groei beperken

Erken ten slotte dat ook het actief beperken van groei een onderdeel van de oplossing is om binnen het internationale koolstofbudget te blijven. Dit vraagt wel om een ā€˜eerlijke’ verdeling met aandacht voor zich nog ontwikkelende landen: zo’n 80 procent van de mensen wereldwijd heeft nog nooit een vliegtuig van binnen gezien. 

Omvang en samenstelling van de groep mensen die onze oproep al heeft ondersteund laat zien dat ook mensen bĆ­nnen de luchtvaart zich zorgen maken over klimaatverandering en onze toenemende eigen bijdrage daaraan.

Gezamenlijk concluderen we: tijd voor actie!

Karel Bockstael is onafhankelijk adviseur voor de luchtvaart en werkt al dertig jaar in de sector; Bram Peerlings is onderzoeker luchtvaartverduurzaming. Zij zijn twee van de initiatiefnemers van Call Aviation To Action.

Openingsbeeld: Depositphotos