Aangepast achtersteven
De golven die een schip aan de achterkant opwekt, dragen ook bij aan de weerstand. Hoe minder golfvorming, hoe beter. Scheepsontwerpers hebben dan ook verschillende elementen ontwikkeld die op zowel nieuwe als bestaande schepen bij de achtersteven zijn aan te brengen.
Zo is daar de 2 tot 6 m lange ducktail, die over de volledige breedte van de achtersteven wordt aangebracht. ‘Die maakt het schip iets langer op een eenvoudige en niet al te dure wijzezonder dat de officiële scheepslengte toeneemt. Het doel van de ducktail is onder meer het verbeteren van het golfbeeld achter het schip. Dit leidt tot een behoorlijke reductie van de golfweerstand’, aldus Van Heerd van MARIN.
Optillen
Een andere manier om de weerstand te verlagen – en dus wat van het brandstofverbruik af te snoepen – is om het schip een klein beetje op te tillen. Daarvoor hebben ontwerpers los van elkaar drie aanpassingen bedacht, die ongeveer hetzelfde effect hebben.
De hull vane, die is bedacht door het Nederlandse Van Oossanen Naval Architects, heeft de vorm van de spoiler op een auto, maar dan op zijn kop en in het water. Het effect is ook vergelijkbaar: de hull vane geeft het schip extra lift, waardoor hij wat uit het water komt en iets minder weerstand ondervindt.
De trimwig is een driehoekige structuur met een scherpe hoek van 10 tot 15° en een lengte van 1 à 2 % van het schip. Deze wig heeft hetzelfde lifteffect.
Ten slotte is er de interceptor plate, een verticale plaat met dezelfde functie als de trimwig, maar eenvoudiger te bouwen. Van Terwisga van Damen Shipyards is redelijk kritisch. ‘De efficiencywinst van deze aanpassingen bedraagt vaak maar enkele procenten en die winst is vrij lastig om te meten. Maar laat ik dat wat nuanceren: ze hebben zeker zin bij schepen die een heel voorspelbaar vaarprofiel hebben, zoals cruiseschepen.’
De genoemde elementen zijn toe te passen op nieuwe schepen, maar ook bij het opknappen van bestaande schepen kan het zinvol zijn. Van Heerd: ‘Ik werk nu met een reder die zijn cruiseschip laat opknappen en renoveren, zodat het weer tien jaar mee moet kunnen. Het schip krijgt andere schroeven, gaat langzamer varen en krijgt een interceptor plate.’ De reder maakt het sommetje dat hij die investeringen gaat terugverdienen, doordat het varen hem straks minder brandstof kost.