Welk ingenieursbureau kan zich lauweren met de titel van het meest vernuftige project? Vanavond wordt de winnaar bekend. De competitie gaat tussen een intelligent verkeersysteem, het beproeven van de sterkte van bruggen en een oplossing voor verzakkende gebouwen.

De winnaar van de Vernufteling  2017, de prijs voor het mooiste project van een ingenieursbureau, wordt morgenavond bekendgemaakt tijdens de viering van het honderdjarige bestaan van NLingenieurs, de branchevereniging van ingenieursbureaus. De Ingenieur is partner van de prijs. De kandidaten die de finale hebben gehaald zijn: Proefbelasten van bruggen van IV-Infra, Funderen op rubber van Strackee en FlowTack van Royal HaskoningDHV.


Proefbelasten van betonnen bruggen
 


Met Proefbelasten van bruggen bedacht Iv-Infra een praktische methode om de sterkte van kleinere betonnen bruggen vast te stellen. ‘Vooral bij oudere exemplaren is het heel lastig om die  rekentechnisch te bepalen. Waar ligt de wapening, hoe is de kwaliteit van het beton, hoe zit het met de voorspanning? Precies inzicht in die gegevens is er meestal niet. Vandaar het idee: meet hoe de brug zich in de praktijk gedraagt bij een flinke belasting’, zo vertelt Wouter van der Wiel, lid van het managementteam van Iv-Infra.

De procedure is dan als volgt: een vrachtwagen op een wipconstructie zorgt voor een tijdelijke geconcentreerde belasting van de brug. ‘We meten dan heel nauwkeurig hoe ver de brug doorbuigt en weer terugveert na het weghalen van de belasting.’ De vrachtwagen wordt dan stapsgewijs verzwaard, totdat de brug niet meer helemaal terugveert. ‘Dan weten we hoe sterk de brug is.’

Dat niet meer helemaal terugveren gaat gepaard met een kleine vervorming van de brug. ‘Er is dus ergens een klein scheurtje ontstaan, maar dat is zo miniem dat de brug daar geen last van heeft.’

De methode heeft zich al bewezen. ‘Een brug in Midden-Delfland was berekend op een maximale belasting van 20 ton. Daarmee was hij niet geschikt voor vrachtverkeer en moest dus worden vervangen. Uit onze meting bleek echter dat hij geschikt is voor 60 ton. De brug kan nu og minstens dertig jaar mee.’

(meer informatie over  Proefbelasten van betonnen bruggen)


Funderen op rubber


Met Funderen op rubber bedacht Strackee een oplossing voor bouwblokken die lokaal te maken hebben met een verzwakte fundering, waardoor er sprake is van sterke zakkingsverschillen tussen de woningen. ‘De aanpak is tot nu toe dat de fundering van het gehele bouwblok onder handen wordt genomen. Maar daar moet een meerderheid van de eigenaren aan meewerken en het is een dure operatie’, aldus directeur Bouwe Olij.

 Zijn alternatief is om de woningen aan te pakken die de meeste last hebben. ‘Punt is alleen: als je die woning stevig fundeert en de rest van het bouwblok blijft verzakken, dan ontstaan er weer nieuwe zettingsverschillen.’

Het bouwadviesbureau gebruikt daarom rubber op de nieuw aangelegde funderingspalen. Hierbij is nauwkeurig te berekenen welke restzakking nodig is om schade aan de buurpanden te voorkomen. ‘Een blok rubber van 4 cm dik kan geleidelijk 1 cm indrukken. Dus de nieuw gefundeerde woning kan voorlopig meezakken met de rest van het bouwblok.’

De methode is onder meer toegepast bij woningen in een bouwblok die voor de aanleg van een kelder opnieuw zijn gefundeerd. (meer informatie over Funderen met rubber)


FlowTack Verkeerssysteem
 


FlowTack van Royal HaskoningDHV is een van de eerste toepassing van het Talking Traffic-initiatief, waarin allerhande partijen werken aan innovatieve verkeersoplossingen. ‘We gebruiken de gegevens van leveranciers van verkeersinstallaties, dataverzamelaars als de Nationale Databank Verkeersgegevens en serviceproviders als Flitsmeister,’ zegt Patrick Egberink, senior adviseur SmartMobility van Royal HaskoningDHV. ‘Met deze partijen vormen we een aaneengesloten informatieketen tussen wegbeheerder, weggebruiker en verkeerslicht. Hierdoor is er zicht op aankomend verkeer, worden verkeerslichten efficiënter aangestuurd en weggebruikers beter geïnformeerd.'

FlowTack gebruikt de realtime data van de verkeerssystemen op straat én van weggebruikers om de doorstroming in en rond de stad te bevorderen. ‘Zo kunnen we zorgen dat zware voertuigen zo min mogelijk hoeven te remmen of op te trekken, of dat drukke doorgangsroutes langer groen hebben dan rustiger zijstraten.’ Het systeem werkt zo snel dat een plotselinge verkeersopstopping, bijvoorbeeld door een aanrijding, vrijwel direct wordt verwerkt. ‘FlowTack past zijn verkeersregeling daar dan op aan.’

FlowTack gaat komende januari van start in Deventer. ‘We beginnen daar met het aansturen van 25 verkeerslichten op twee lange trajecten door de IJsselstad.’ FlowTack biedt ook extra mogelijkheden, bijvoorbeeld een snelheidsadvies aan chauffeurs. ‘We laten dat over aan de partijen die gegevens van de weggebruikers verzamelen.’(meer informatie over FlowTack)

Vorig jaar won Witteveen+Bos de Vernufteling met de halfdoorlaatbare dam die herstel van Mangrovebossen mogelijk maat (lees: 'Witteveen+Bos winnaar Vernufteling 2016')