Het is de Marslander Schiaparelli hoogstwaarschijnlijk niet gelukt om zacht te landen op het oppervlak van de planeet. Uit de data blijkt dat er iets is misgegaan in de fase waarin een parachute de snelheid van de lander sterk afremt. ESA heeft nog geen signalen opgevangen van Schiaparelli, maar geeft de hoop nog niet volledig op.

Dit werd zojuist bekendgemaakt in een persconferentie van ESA.

Daar was goed nieuws en slecht nieuws. Het goede nieuws is dat de ExoMars Trace Gas Orbiter, het ‘moederschip’, goed in zijn baan om de rode planeet is terechtgekomen. Daar heeft hij twee functies: in de eerste plaats dient de orbiter als tussenstation voor de communicatie tussen de aarde en toekomstige Marsrovers. Daarnaast heeft hij 100 kg aan meetapparatuur aan boord, waarvan de ESA nieuwe ontdekkingen verwacht over de planeet en zijn atmosfeer.
 

Slecht nieuws

Het slechte nieuws ging over de lander Schiaparelli. De riskante operatie, waarbij de 580 kg wegend sonde moest afremmen van 21.000 km/h tot bijna nul, is niet goed gelukt. Er zijn nog geen radiosignalen opgevangen van de lander, meldde Andrea Accomazzo van ESA tijdens de persconferentie, terwijl ExoMars wel al twee keer eroverheen is gevlogen. Er is wel data die laat zien dat er iets misging.

‘Het opengaan van de parachute ging goed, maar aan het einde van deze fase klopt de gemeten data niet meer met wat het had moeten zijn’, aldus Accomazzo. Dat kan wijzen op twee scenario’s, denkt hij. ‘Misschien is de parachutefase te vroeg afgebroken; dan zat de lander nog te hoog. Of hij is te ver doorgeschoten, waardoor hij te laag in de atmosfeer nog een te hoge snelheid had.’ De eerste data laten zien dat de raketten, die de lander moeten afremmen, met 3 à 4 s wat te kort hebben gevuurd.
 

Analyseren

Wat er precies is gebeurd, moet de komende dagen blijken uit de 600 MB aan data die Schiaparelli heeft doorgestuurd aan het ExoMars-moederschip. Die zijn ESA-medewerkers nu druk aan het analyseren. Ook gaat ExoMars foto’s maken van het oppervlak. Accomazzo: ‘Maar onze ervaring leert dat het heel lastig is om zo’n klein object te vinden op foto’s.’
 

Zender resetten

Als het stil blijft vanuit Schiaparelli heeft de ESA nog één manier om te proberen contact te maken: vanaf de aarde kan opdracht worden gegeven om de zender (de transceiver) aan boord van de lander te resetten, om zo de communicatie op gang te brengen en nog meer te weten te komen over wat er misging. Dat moet dan wel gebeuren voor de accu’s leegraken. ‘Daarvoor hebben we tussen de 4 en de 10 sols, dagen op Mars’, schat Don McCoy van ESA. Een sol is ongeveer gelijk aan een etmaal op aarde.

De kennis die wordt opgedaan in deze missie is van belang voor toekomstige Marsmissies. In 2021 staat de lancering van een nieuwe Marsrover op de planning, waarvoor het trucje van het zachtjes laten landen noodzakelijk is. Om die reden zullen de ESA-mensen er niet helemaal gerust op zijn, hoe positief ze ook wilden klinken tijdens de persconferentie vanmorgen.


Lees meer over de landing en wat de sonde op Mars zou moeten gaan doen in het artikel ‘Schiaparelli landt vanmiddag op Mars’.