‘Voorsprong door techniek.’ Echt waar?, vraagt redacteur Jim Heirbaut zich af in zijn maandelijkse column. Dit keer over het geluid van concerten in stadions.

 

Ik heb niet zo vaak last van fomo (fear of missing out), maar nu is het toch raak. De Ierse rockband U2 geeft eind dit jaar een reeks concerten in de Verenigde Staten en hoewel ik daar niet bij zal zijn (de ticketprijzen, de vliegreis, de CO2-uitstoot!), zal het tegen die tijd wel gaan kriebelen.

Ik heb U2, een van mijn lievelingsbands, al twee keer live zien optreden. Wat voegt nóg een concert dan toe? Wel, de band gaat nu spelen in wat technologisch gezien de meest geavanceerde zaal ooit wordt genoemd: Sphere in gokparadijs Las Vegas.

In gesprek met het entertainmentblad Variety vertelt U2-gitarist The Edge over de voorbereidingen van hun optredens. Sphere blijkt niet alleen plaats te bieden aan twintigduizend bezoekers, maar ook een allesomhullend IMAX-scherm van ledjes te hebben en een uniek geluidssysteem.

De bezoekers krijgen U2 te horen zoals nog niemand de band ooit heeft gehoord. Het dynamische (van een speld die valt tot keihard, maar onvervormd) geluid stroomt van alle kanten om de fans heen.

Deze optimale geluidskwaliteit voor livemuziek is mogelijk doordat Sphere speciaal is ontworpen voor liveconcerten. Tot nu toe moesten bands die de popzalen zijn ontgroeid het doen met voetbal- en honkbalstadions.

En die zijn helemaal niet ontworpen voor de ultieme geluidsbeleving, vertelt The Edge. ‘Je probeert te vechten, probeert zo dicht mogelijk bij het bedoelde geluid te komen, maar je kunt het nooit bereiken, omdat de zaal je constant tegenwerkt, geluidstechnisch gezien.’

 

De bolvormige concertzaal Sphere in de Amerikaanse stad Las Vegas. Foto Sphere Entertainment

 

Mijn gedachten gingen terug naar het jaar 2005, toen ik mijn geliefde U2 voor het eerst live mocht aanschouwen en aanhoren. Dat was een teleurstelling.

Het was niet dat de Ieren niet vol overgave hun muziek speelden. Ik kende alle liedjes en zong sommige integraal mee.

Maar de Johan Cruijff ArenA waar ze optraden klonk gewoon slecht. We stonden met ons gezelschap achteraan op het veld en het volle geluid van hoog tot laag waarop je bij een concert hoopt, reikte gewoon niet zo ver.

Wél klonken in mijn oren allerlei ongewenste geluidsgolven die tegen het dak van de Arena waren weerkaatst. ‘De galmbak’, zo stond de Arena bij muziekliefhebbers bekend.

Onlangs was ik weer in de Arena, om te luisteren naar Bruce Springsteen. Van cd-kwaliteit was het geluid uiteraard nog steeds niet, maar ik had sterk de indruk dat het er wel op vooruit was gegaan vergeleken met twintig jaar geleden.

Bovenin hingen lange, zwarte ‘worsten’ (zie de foto) die ongetwijfeld dienden om geluid te absorberen en ongewenste weerkaatsingen tegen het dak af te zwakken.

Het was bij de eerste liedjes weer even wennen aan het zompige stadiongeluid, maar na een paar liedjes hadden de technici hun schuifjes goed staan en klonk het heel behoorlijk.

En ook al was het geen Sphere waar hij speelde, met de sfeer zit het bij Springsteen altijd wel goed.