'Engineering is net zo'n mannenbolwerk als de politiek'
De #metoo-beweging is niet meer te negeren. Maar betekent dat ook dat er nu een gelijkwaardige samenleving voor vrouwen en mannen komt? Vanessa Evers vreest van niet.
‘Hoi! Hoe gaat het met je? Ben jij die #metoo-discussie ook zo zat?’ Zo begint een vage kennis het gesprek. Nou, eigenlijk niet, nee. Ik dacht dat we nog maar net begonnen waren. ‘Het slaat nu echt door, zeg. Mensen worden links en rechts zo maar beschuldigd. Je kunt niet eens meer gewoon praten met een vrouw.’ ‘Oh, nou, we zijn nu toch gewoon aan het praten?’, dacht ik bij mezelf.
Volgens mij zijn mensen bang dat het goede oude flirten in de ban wordt gedaan en dat we terugvallen naar preutser tijden. Je weet wel, die ongemakkelijke tijd toen de leraar voor de klas een condoom om een banaan worstelde en iedereen dacht dat je van masturberen blind zou worden. De jongens dan, want van ons meisjes werd verwacht dat we er helemaal niet aan deden (doen we wel!).
De status quo is iets moois en die gaan we niet zomaar weggooien voor een paar zeurders
Voor mij gaat de #metoo-beweging over machtsmisbruik en seks zonder wederzijdse toestemming. Als er wederzijdse toestemming is, dan is het geen seksueel geweld. Wanneer die toestemming is verkregen uit angst of een oneerlijke machtsbalans (‘Geef je me toestemming? Dan krijg jij die promotie en maak ik je carrière niet kapot’) is er geen sprake van wederzijdse toestemming.
De status quo is iets moois en die gaan we niet zomaar weggooien voor een paar zeurders, want de chaos die ontstaat totdat er weer een nieuwe balans is gevonden, is beangstigend. Ik denk dat Louise Fresco daarom schreef dat #metoo bij ambtenaren niet voorkomt (nieuwsflits: dat doet het wel!) en dat actrice Catherine Deneuve zich daarom aansloot bij een club Françaises tegen de #metoo-heksenjacht (om zich vervolgens te verontschuldigen bij de mensen die slachtoffer zijn geweest van seksueel misbruik).
De verhalen over de schilder Elizabeth Thompson en Julia Gillard, de vroegere premier van Australië, schetsen een somber beeld van wat er gebeurt als een vrouw doordringt tot de gelederen van mannen
Nu het niet langer gaat over een aantal enkelingen maar over een grote groep, kan de status quo niet behouden blijven. Komt er nu dus een nieuwe balans? Geen machtsmisbruik meer om seks af te dwingen? Een gelijkwaardige samenleving voor vrouwen en mannen?
Ik ben bang van niet. Een podcast van Malcolm Gladwell,Revisionist History: The Lady Vanishes, gaat over het fenomeen ‘laat vrouw toe in mannenclub, klop elkaar op de schouder en sluit de club weer’. De verhalen over Elizabeth Thompson, de eerste vrouwelijke schilder die werd toegelaten in de exclusieve Royal Society, en Julia Gillard, de vroegere premier van Australië, schetsen een somber beeld van wat er gebeurt als een vrouw doordringt tot de gelederen van mannen. Iedereen is erg tevreden en vervolgens komt er een terugslag.
Julia Gillard verwachtte dat de volgende vrouw het makkelijker zou krijgen en de volgende daarna nóg makkelijker. Maar er kwam geen volgende vrouw
Na Gillards beroemde misogyny speech (bekijk hem op YouTube!), de toespraak waarin ze uit de doeken deed hoe ze door haar mannelijke collega’s werd behandeld op de politieke werkvloer, vertelde ze dat ze verwachtte dat de volgende vrouw het makkelijker zou krijgen en de volgende daarna nóg makkelijker. Maar er kwam geen volgende vrouw. Tony Abbott, de man die haar zo seksistisch behandelde, werd zelfs premier.
Engineering is ook zo’n mannenbolwerk. Zal het bij ons dan anders verlopen?