Duitsland gaat de klimaatdoelen voor 2020 hoogstwaarschijnlijk niet halen. Dat meldt de energiedenktank Agora Energiewende in zijn jaarrapport over 2016. Hoewel de elektriciteitsvoorziening steeds duurzamer wordt, moet er veel meer gebeuren om de CO2-uitstoot terug te dringen: de industrie, de transportsector en huishoudens moeten meer doen.


Hoewel Duitsland door velen wordt gezien als het gidsland voor de energietransitie (lees onze artikelen ‘Energietransitie: wat kunnen we leren van Duitsland?’ en ‘Duitsland walhalla voor energietransitie’), blijkt uit het jaarrapport dat onze oosterburen grote moeite hebben om de zichzelf opgelegde doelen te halen. In 2020 moet de totale CO2-uitstoot zijn verminderd met 40 % ten opzichte van 1990 (de Europese doelstelling is 40 % reductie in 2030, dus tien jaar later). Maar ondertussen stijgt de CO2-uitstoot alleen maar, in 2016 met 0,9 %, tot 916 miljoen ton.


Rapport

Dat heeft een aantal oorzaken, zo valt te lezen in het rapport ‘Die Energiewende im Stromsektor: Stand der Dinge 2016’. Ten eerste groeide de economie van Duitsland in 2016 met 1,8 %, wat in principe doorwerkt in vraag naar stroom. Duitsland slaagt er echter in om economische groei los te koppelen van stroomverbruik: dat daalde in 2016 van 595,1 TWh naar 592,7 TWh, een daling van 0,4 %. Dat is een knappe prestatie, maar volgens Agora gaat dit nog veel te langzaam: ‘Om de efficiëntiedoelen van de Duitse regering te halen, hadden we vorig jaar nog 8 TWh minder moeten verbruiken’, meldt het rapport.
 

Alle hens aan dek

Ten tweede gaat het weliswaar aardig met het terugdringen van de CO2-uitstoot in de elektriciteitssector (de emissies daalden in 2016 met 1,6 %; voor het derde achtereenvolgende jaar een daling), maar andere sectoren blijven daarbij achter. In sectoren als het transport, de industrie en het verwarmen van huizen is weinig te merken van klimaatbesparende maatregelen, constateert Agora.

Het is dan ook alle hens aan dek, meent de denktank. In september vinden in Duitsland de parlementsverkiezingen plaats en daarna moet meteen de discussie beginnen over welke verstrekkende − en dus extra − maatregelen het land moet nemen om weer op het pad te komen van de voorgenomen klimaatdoelstellingen.

 

Mix van stroombronnen in Duitsland in 2016 (2015).


Duurzaam groeit door

Anno 2016 is iets minder dan een derde van alle gebruikte stroom in Duitsland afkomstig van duurzame bronnen; zie bovenstaande figuur. De opgestelde capaciteit groeit lekker door (in 2016 met 6 GW), maar door een relatief slecht jaar voor zon en wind werd die maar matig benut.

Andere trends die Agora ziet zijn:

  • een sterke toename van de stroomproductie uit gasgestookte centrales (een toename van 26,6 % ten opzichte van 2015)
  • een sterke afname van stroom van kolencentrales: - 6,5 %
  • een eveneens forse afname van stroom uit kerncentrales: -7,5 % (de uitwerking van de Atomausstieg)
  • het afbouwen van de bruinkool-stroom: - 2,9 %

Openingsfoto: proefveld met zonnepanelen bij het Karlsruher Institut für Technologie