Het donker verven van slechts één van de bladen van een windturbine maakt deze al beter zichtbaar voor vogels. Noorse onderzoekers laten zien dat dit het aantal dode vogels door aanvaringen met windturbines verkleint.

Voor de verduurzaming van energie zetten we flink in op windenergie. Maar moet alles wijken voor onze energievraag, ook de natuur? Er zijn al vaker discussies geweest over het aantal vogels dat een klap met de ronddraaiende bladen niet overleeft. Onderzoekers van het Norwegian Institute for Nature Research bedachten een relatief simpele methode om het aantal dode vogels te verlagen. Ze schilderden een van de bladen zwart. Na een experiment van zeker elf jaar publiceerden de onderzoekers onlangs hun resultaten.

 

Vier windturbines

Het idee van het zwart verven van een turbineblad is dat slechts één donker blad het contrast van de ronddraaiende bladen met de omgeving genoeg verhoogt, waardoor ze beter zichtbaar zijn. De onderzoekers testten dit bij een windpark bij het Noorse eiland Smøla, waar ze vier windturbines van een donker geverfd blad voorzagen. Het donker verven van het blad verlaagde het aantal dode vogels met zeker zeventig procent in vergelijking met de omliggende windturbines, die enkel witte bladen hadden.

 

Geen tijdelijk effect

In totaal duurde het onderzoek wel elf jaar waarin het aantal dode vogels, en de soorten, over tijd werden geregistreerd. De onderzoekers deden dit eerst zeven en een half jaar lang vóórdat ze de bladen zwart maakten en daarna drie en een half jaar mét de zwarte bladen. Dat het onderzoek zo lang heeft geduurd, is omdat de onderzoekers jaarlijkse fluctuaties uit de data wilden filteren en om uit te sluiten dat het effect van de zwarte bladen slechts van tijdelijke aard was. Eventuele gewenningseffecten voor de dieren zouden de effectiviteit van de donkere bladen kunnen verminderen. Dit hebben de onderzoekers echter niet kunnen vinden in het onderzoek. De jaarlijkse afname over de tijdsduur van het experiment was vergelijkbaar.

Het is volgens de onderzoekers mogelijk dat vogels over tijd een soort ruimtelijke kaart opbouwen van hun omgeving. Deze windturbines met donker gekleurd blad zijn mogelijk een oriëntatiepunt voor de vogels om aan te duiden als risicogebied. 

 

Vooraf verven

Voor het onderzoek moesten de Noorse wetenschappers de bladen verven van reeds operationele windturbines. Dat was een behoorlijke uitdaging, schreven de Noren in het artikel. Mocht deze maatregel ook in nieuwe windparken doorgevoerd worden, dan is het logisch dat de bladen vooraf geverfd worden.

Maar eerst moet het onderzoek op een andere plekken herhaald worden, om te laten zien of deze methode daadwerkelijk effectief is.  'Ik hoop ook echt dat dit gaat gebeuren', laat Roel May weten, een van de onderzoekers. 'Dan kunnen we zien of de zwarte bladen daar hetzelfde effect hebben. Dit kan ofwel in een onderzoeksproject, of anders door het in de praktijk te implementereren en te monitoren.'

 

Beeld: Roel May