Zeven gewetensvragen over techniek aan schrijver Rob van Essen, wiens roman Ik kom hier nog op terug deze week werd bekroond met de Libris Literatuurprijs. In 2019 kreeg hij die prestigieuze prijs ook al, toen voor De goede zoon.
 

Wat is het laatste dat u zelf heeft gerepareerd?
'De ketting van mijn fiets. Ik was blij dat het me lukte, want anders had ik 2,5 uur moeten lopen. Maar ik ben geen klusser. Een stekker repareren lukt nog wel, maar het moet niet ingewikkelder worden. Steeds meer apparaten worden trouwens zo gemaakt dat ze niet meer open te krijgen zijn.'
 

Voor welk probleem zouden ze nu eindelijk eens iets slims moeten uitvinden?
'Mijn vriendin heeft suikerziekte. Zij zou erg geholpen zijn met een goede, kunstmatige alvleesklier. Er zijn er al die buiten het lichaam werken, maar die zijn groot en moet je altijd meedragen. Gewoon een kleintje dat zelf al het werk doet. Het zou een uitkomst zijn voor iedereen met suikerziekte.' 
 

De zelfrijdende auto is op komst. Stapt u zonder bezwaren in?
'Ik heb geen rijbewijs en ook geen auto, dus ik kan niet ingrijpen als het misgaat. Het zou de ultieme overgave aan de techniek zijn. In mijn roman De goede zoon maakt een zelfrijdende auto deel uit van een dystopische toekomst, maar ik ben er niet bang voor. Ik ben eigenlijk wel nieuwsgierig.'

Een meneer Fiets of mevrouw Rijwiel is er nooit geweest, maar de anonieme uitvinders van de fiets ben ik zeer dankbaar.

Hoe voorkomt u dat een robot uw baan inpikt?
'Ik ben schrijver en al zijn er tegenwoordig ook robots die een stukje kunnen schrijven, denk ik toch dat mensen altijd wel nieuwsgierig blijven naar verhalen van andere mensen. Kijk naar schaken: ook al zijn computers oppermachtig in het spel, mensen blijven het spelen.' 
 

Wie is uw held op techniekgebied?
'Mijn helden zijn de anonieme uitvinders die de fiets in de loop der jaren steeds verder hebben geperfectioneerd. Als apparaat vind ik de fiets in zijn eenvoud, complexiteit en manier van voortbewegen een perfecte oplossing. Een meneer Fiets of mevrouw Rijwiel is er nooit geweest, maar de naamlozen die deze manier van voortbewegen hebben ontwikkeld ben ik zeer dankbaar.'
 

Op een dag was iedereen Elon Musk
Twee jaar geleden schreef Rob van Essen op verzoek van De Ingenieur een kort verhaal. Uitgangspunt waren de plannen van Elon Musk om met Neuralink een chip te ontwikkelen die in de hersenen kan worden geïmplanteerd, om mensen oneindige geheugencapaciteit en telepathische vermogens te geven. Lees het verhaal Op een dag was iedereen Elon Musk hier


Welke technologische ontwikkeling baart u zorgen? 
'Ik ben wel eens ongerust over de gigantische mogelijkheden die er zijn om mensen te volgen en te herkennen. Als die mogelijkheid er is, zal er immers ook gauw gebruik en misbruik van worden gemaakt. Kijk maar naar China, waar de techniek wordt gebruikt om burgers te disciplineren. Maar ja, mijn zorgen zijn vrij abstract. Ik accepteer alle cookies die ik voorgeschoteld krijg. We leveren onszelf langzaam uit, als kikkers die zich langzaam laten koken.'
 

Dilemma: u kunt per raket naar Mars of in een duikboot naar de Marianentrog. Wat kiest u? 
'Mag ik ook weer terug? Een reis naar de zeebodem lijkt me erg benauwend, dus geef mij maar Mars. Ik lees veel sciencefiction en die speelt zich vaak in de ruimte af. Ik zou niet een jaar in een ruimtestation willen zitten, maar even heen en weer lijkt me wel spannend. Zo’n reis zou ook mooi materiaal voor een boek opleveren.'

 

Dit interview stond in 2020 in De Ingenieur.
Foto: Henri Verhoef