TU Delft: Nederland als energiehub

De energietroefkaart van Nederland ligt op het gebied van handel en conversie van alle stromen die in Europa rond gaan. Het onderzoek moet zich erop richten om die kaart uit te spelen, aldus de TU Delft.

Het is een verrassende boodschap die het Delft Energy Initiative van de technische universiteit presenteerde. Niet het onderzoek naar een nieuw type windturbine of een beter presterende autobatterij staat centraal, maar Nederland als Energy Gateway. ‘Dan heb je het over conversie, opslag en handelsgeest, en dat zijn precies de sterkten waar Nederland van oudsher over beschikt en die ons in een prima positie brengen om in Europa een regierol te spelen.’ Aan het woord is prof.dr.ir. Paulien Herder, hoogleraar energiesysteemintegratie en voorzitter van het Delft Energy Initiative.

Er is nog veel onzeker over hoe de energietoekomst er uit zal zien. Het ene scenario voorspelt grootschalige inzet van zonne-energie, het andere van kolen met opslag van CO2. ‘Door in te zetten op de rol als Gateway kunnen we meebewegen met de feitelijke ontwikkeling, we kiezen dan voor variabiliteit, in plaats van een specifieke energietechniek te zeggen, die zal het worden.’

De vraag is natuurlijk of Europa wel op zo’n Nederlandse regierol zit te wachten, want zelfs op dit ogenblik lukt het de Europese Commissie al nauwelijks om een gezamenlijke energiebeleid te voeren. Herder: ‘Ik zie twee ontwikkelingen. De ene van decentrale opwekking, waarbij regio’s zo veel mogelijk zelf in hun energie proberen te voorzien. Maar tegelijkertijd zie ik grootschalige ontwikkelingen met bijbehorende energiestromen. Er is veel zon in het Zuiden, wind op de Noordzee, er zijn opslagbekkens in Noorwegen, en er wordt hard gewerkt aan verbetering van de internationale stroomverbindingen, het Supergrid. Dus die internationale energiestromen komen er ook.’ Dus zal er een plek moeten zijn waar handel plaatsvindt. ‘Nederland heeft met gas al een heel sterke positie, dat kunnen we verder uitbouwen.’

conversie, opslag en handelsgeest, en dat zijn precies de

sterkten waar Nederland van oudsher over beschikt

Een ander aspect van het energielandschap is de noodzaak van omzetting. Bij een overschot aan wind en zon naar waterstof, voor de productie van koolstofketens uit biomassa en waterstof en alle daarbij behorende varianten. ‘Met de chemie in Rijmond, Moerdijk en Terneuzen is Nederland nu de Gateway voor fossiele brandstoffen. Die moeten we uitbouwen naar een biobased chemiecluster.’

Aan conversie, transport en de integratie van systemen liggen vragen zowel op het gebied van techniek, regulering als de inrichting van waardenketens. ‘Op al die terreinen is onderzoek nodig.’ Herder hoopt dat collega’s in Delft en uitdrukkelijk ook elders in het land vanuit verschillende disciplines de nu gepresenteerde onderzoeksagenda zullen oppakken.