Tempel op de maan
Hoe ziet een tempel op de maan er uit? Kunstenaar Jorge Mañes Rubio maakte in opdracht van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA een ontwerp voor een bezinningsruimte. Want ook op de maan heeft de mens meer behoeften dan alleen werken en slapen.
‘De mensheid heeft al 30.000 jaar lang kunst gemaakt, dus waarom zou die behoefte verdwijnen wanneer de mens op de maan verblijft?’, vraagt Rubio zich af in een bericht op de ESA-website. ‘Als er een begin is van een kolonie, wat voor sociale interactie kun je dan verwachten, welke culturele activiteiten en rituelen ontstaan er dan, wat voor kunst gaan mensen creëren?’
De wetenschappers en ingenieurs die nadenken over een langdurig verblijf op de maan of Mars hebben voor dit soort vragen duidelijk een blinde vlek, vindt Rubio. Vandaar zijn idee om het onderwerp te verbeelden, wat resulteerde in Rubio’s ontwerp.
Koepelvorm
De koepelvorm van de Maan Tempel is bedoeld als symbool voor menselijke verbondenheid, verbeeldt de aantrekkingskracht die de maan altijd heeft uitgeoefend op de fantasie van de mensen op aarde. ‘Kolonisatie van de maan biedt de mogelijkheid van een verse start, van een plek waar sociale conventies, naties en religies niet bestaan’, aldus een - wellicht wat idealistische - Rubio. De mythische en universele structuur van het gebouw zou moeten helpen om mensen in hun nieuwe omgeving op een nieuwe manier samen te brengen.
De 50 m hoge koepel zou met 3D-printen in één dag gebouwd kunnen worden van op de maan aanwezig materiaal.
Krater met ijs
De locatie is bewust gekozen, op de rand van de 21 km brede Shackleton krater. Op die plek nabij de Zuidpool van de maan schijnt vrijwel altijd de zon. Die staat zo laag, dat de krater zelf altijd in schaduw is gehuld. Om die reden verwachten deskundigen dat er water is te vinden.
De tempel krijgt verschillende openingen. De ene is gericht op de aarde, die vanaf de kraterrand elke maand gedurende twee weken is te zien. ‘Het leert mensen afstand te nemen’, aldus Rubio. De andere opening zit bovenin de koepel en wijst naar het heelal, dat de maanbewoners met een telescoop met een vloeistofspiegel kunnen bestuderen. In het dak zitten verder drie horizontale uitsparingen om in de koepel zonlicht toe te laten.
Rubio liet zich bij zijn ontwerp inspireren door de 18de eeuwse utopische architecten als Étienne-Louis de Boullée en Claude Nicolas Ledoux. Zij ontwierpen structuren die op aarde onder hun eigen gewicht zouden bezwijken, maar wel toepasbaar zouden zijn op de maan met en zes keer kleinere zwaartekracht. Datzelfde geldt voor het ontwerp van Rubio: op aarde zou die onder zijn eigen gewicht instorten.
De kans dat de koepel daadwerkelijk gebouwd gaat worden is niet groot: de uitdagingen om met een kolonie op het maanoppervlak te overleven zijn al groot genoeg. En waarschijnlijk zal dat ook zo veel van de pioniers vergen, dat ze daarmee voldoende bevrediging van hun geestelijke vermogens zullen hebben. Maar los daarvan biedt Rubio een inspirerende gedachte.