Steeds groter tekort aan regenwater
Regenval boven land is de belangrijkste bron van water voor de productie van voedsel, veevoer, vezels, hout en bio-energie. Probleem is dat er te weinig van is om in de groeiende behoefte te voorzien. Die conclusie trekken Enschedese ingenieurs in nieuw onderzoek.
Een analyse die onderzoekers Joep Schyns en Arjen Hoekstra van de Universiteit Twente deze week publiceerden in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS maakt duidelijk hoe groot de tekorten inmiddels zijn. In veel landen is de duurzame grens aan direct regenwatergebruik bereikt, en in sommige landen in Europa, Midden-Amerika, het Midden-Oosten en Zuid-Azië is die grens zelfs al overschreden. Dat betekent dat regenwater grotendeels opgaat aan geteelde gewassen, en er nauwelijks wat overblijft om de natuur te voeden.
Groen water
Regenval voedt rivieren en grondwaterreserves, bekend als 'blauw' water, maar een deel van de regenval wordt rechtstreeks door planten gebruikt en verdampt. Dit 'groene' water is de grootste bron van water voor de productie van voedsel, vezels (voor kleding), veevoer, hout en bio-energie. Tevens is groen water essentieel voor de biodiversiteit op land. Dit levert spanningen op, want de vraag naar biomassa voor economisch gebruik neemt toe, terwijl de hoeveelheid groen water beperkt is.
Wereldwijd nemen de rivier- en grondwaterreserves (blauw water) af. Traditioneel gaat het waterschaarstedebat altijd daar over. De nieuwe analyse maakt het beeld van de wereldwijde zoetwaterschaarste compleet door juist de schaarste aan groen water in kaart te brengen. Schyns en Hoekstra verdeelden het landoppervlak op de planeet in denkbeeldige blokken van ongeveer 10 x 10 kilometer. Vervolgens maakten ze per blok een inschatting van de hoeveelheid groen water die er wordt gebruikt voor de productie van biomassa voor de menselijke economie. Dat vergeleken zij met de beschikbaarheid van groen water.
Watervoetafdruk
De druk op groene waterstromen is het grootst in tropische regenwouden. 'Door bevolkingsgroei, de consumptie van relatief meer dierlijke producten en energie uit biomassa, neemt de groene watervoetafdruk van de mens alleen maar toe', stelt Schyns in een persbericht. Volgens de onderzoeker geven de bevindingen aanleiding om ook in het Westen ons consumptiepatronen te heroverwegen. 'Door onze eigen voetafdruk te verkleinen vermindert de noodzaak om elders groen water van de natuur ‘af te pakken’ voor land- en bosbouw.'
