De laatste tijd is vaak te horen dat het fileleed zo sterk toeneemt. Ik voorspel: het zal nog veel erger worden. Schijnbaar vinden we het niet erg genoeg; de file ben je immers zelf.

Als we ter verzachting van het fileleed de opties die voor het oprapen liggen al niet gebruiken, is het steeds meer een gevalletje eigen schuld. Ik doel op flexibilisering van werktijden, gebruik van steeds beter beschikbare verkeersinformatie en het veranderen van werk of woonplaats.

De files zouden de economie schaden voor een miljard per jaar.

De maatschappelijke financiële schade ten gevolge van verkeersongevallen daarentegen bedraagt, bovenop alle verzekeringskosten en emotionele schade, meer dan tien miljard en die stijgt voor het eerst sinds jaren – ik zei het hier al eerder: lang leve de smartphone, kort leve de gebruiker.

Schijnbaar vinden we het niet erg genoeg; de file ben je immers zelf

Laten we dus alleen al vanuit financieel oogpunt even niet zeuren over files en ons concentreren op de veiligheid. Vele partijen, met een bewonderenswaardige actieve rol van de ANWB, maken zich hard om versneld het verkeer veiliger te maken.

Onveiligheid is een multidimensionaal probleem, dat verbeteringen aan infrastructuur vergt, betere handhaving, stimulering van veiligheidstechnieken in auto’s, informatiecampagnes en meer.

Alhoewel je het ene kunt en moet doen zonder het andere te laten, is er wel degelijk een afweging te maken tussen deze gebieden; geld en aandacht is niet oneindig te besteden.

En bij die verdeling gaan we mijns inziens de fout in, want vaak wordt het luidst geroepen om vooraleerst stevig te gaan handhaven. Meer bekeuren, strenger straffen.

Terug naar de politieporsches, het symbool van betere en duidelijkere tijden op verkeersgebied. In 1971 mocht je overigens van de wet nog gerust drie kratten bier op­drinken en dan buiten de bebouwde kom met 300 km/h zo’n politieporsche inhalen, maar dat terzijde.

Ik zou de aandacht en gelden anders inzetten: vooral zorgen voor beter wegenontwerp, met aandacht voor versobering van en het voorspelbaarder maken van de weginrichting, en voor meer veiligheid voor fietsers.

En we moeten heel snel onze achterstand op het gebied van implementatie van veiligheidsverhogende technieken in auto’s inhalen. Geef de auto’s de middelen om ongevallen te voorkomen, dat kunnen ze al erg goed.

Want hand­having gaat, vrees ik, relatief weinig brengen. Op de snelweg snelheid controleren voorkomt volgens mij geen ongevallen meer, want die gebeuren nauwelijks meer door te snel rijdende chauffeurs.

Het strenger straffen van gebruik op smartphones tijdens het rijden is loze stoerpraterij

Ook het strenger straffen van gebruik van smartphones tijdens het rijden is loze stoerpraterij. Dat gaat in de praktijk zo moeilijk worden dat het nauwelijks iets zal opleveren. Een politieporsche zal overtreders niet kunnen betrappen op 80 km/h-wegen, de plek waar smartphoneafleiding de meeste slachtoffers eist.

Ik verdenk sommige handhavingstechnieken zelfs van een averechts effect. Hoe harder mensen rijden, hoe minder neiging om de smartphone ter hand te nemen – doe ik ook nooit boven de tweehonderd op de Duitse Autobahn.

Ik verdenk sommige handhavingstechnieken zelfs van een averechts effect

Als ik een verkeerslicht nader dat is voorzien van een flitscontrole, moet ik zo vaak mijn blikveld wisselen van verkeerslicht naar snelheidsmeter dat ik geen tijd meer heb om op wegrollende kinderwagens, pardoes overstekende dementerenden, blauwe zwaailichten of ander opdoemend gevaar te letten. En als er politieporsches op de weg rijden, ga ik daar naar kijken. Mooie wagens! Dat is niet bevorderend voor de veiligheid van de andere weggebruikers.

Gelukkig heb ik wel al een auto vol veiligheidstechnieken die het mij vergeven en me netjes waarschuwen voor ik enig gevaar sticht. Laat dat zo snel mogelijk voor zo veel mogelijk mensen gelden.

 

Carlo van de Weijer is directeur van het strategisch onderzoeksgebied Smart Mobility aan de TU Eindhoven en tevens werkzaam bij TomTom

foto politieporsche NVI