Pleidooi voor nationale aanpak kunstmatige intelligentie
Het samenwerkingsverband AINED komt met een Nederlandse AI-strategie. Volgens de organisatie is het gebrek aan visie een groeiend probleem voor de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie.
AINED bestaat onder andere uit werkgeversorganisatie VNO-NCW, TNO en het Innovation Center for Articial Intelligence (ICAI). Bijna alle andere (Westerse) landen hebben een AI-strategie of krijgen die binnenkort, schrijven de partijen in het rapport. Ook de EU rolt eind dit jaar haar visie op de ontwikkeling van slimme algoritmen uit. In Nederland blijft het echter angstvallig stil, zo betogen de opstellers van het rapport ‘AI voor Nederland’.
Te weinig plek voor AI-studenten
De problemen zitten bij het onderwijs, de overheid en het bedrijfsleven. Op dit moment kunnen universiteiten de grote vraag voor AI-studies niet aan. Er dreigt een studentenstop, zoals de Cyber Security Raad eerder dit jaar ook al voorspelde. Nederland speelde lange tijd een hoofdrol in AI-onderzoek op universiteiten, maar dreigt ingehaald te worden door een gebrek aan onderzoeksgeld. Een brain drain dreigt, ook omdat studenten uit Nederland naar het buitenland vertrekken voor een aantrekkelijke AI-baan.
In het scheppen van AI-banen schiet het Nederlandse bedrijfsleven tekort, stelt het rapport: de meeste bedrijven zien weliswaar de potentie van AI, maar komen vooralsnog niet verder dan kleinschalige pilotprojecten. Bedrijven stellen zelf weer dat een gebrek aan AI-talent de grootste barriere is voor het ontwikkelen van intelligentie algoritmen. Ook gebrek aan geschikte data en onzekerheden over regelgeving spelen een rol. Opvallend: de culturele weerstand tegen AI is volgens 15 % van de gevraagde bedrijven ook een argument.
Houdt technologie in Nederland
Het MKB gebruikt kunstmatige intelligentie nog nauwelijks, op een stuk of 200 startups na. Er zijn wel Nederlandse bedrijven die AI veel gebruiken, zoals Booking.com , Tomtom en Skyver. Probleem is dat dergelijke succesvolle bedrijven vaak in Amerikaanse handen komen na overnames. Daardoor geeft Nederland een deel van zijn AI-kennis en -faciliteiten op en krijgen de Amerikanen meer zeggenschap over de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie.
Een nationale visie op kunstmatige intelligentie is volgens AINED nu nodig om in de toekomst weerbaar te zijn tegen andere grootmachten. China heeft bijvoorbeeld de ambitie om in 2030 wereldleider te zijn in dit vakgebied. Ook Amerika heeft al veel projecten die kunstmatige intelligentie en data gebruiken om innovatie te bewerkstelligen. Als Nederland daar niet in meegaat, dreigt iets dergelijks als nu het geval is bij sociale media: een paar enorme bedrijven uit de VS die macht hebben over Nederlandse data en daarmee veel invloed.
Ethisch datagebruik
Als Nederlandse bedrijven kunstmatige intelligentie moeten ontwikkelen, vraagt dat een heleboel data. Gegevens zijn immers het trainingsmateriaal waarmee computers slim worden. Het verzamelen van data is in Europa echter flink ingewikkelder geworden, sinds de invoering van de AVG. Het rapport geeft hier geen oplossing voor, maar impliceert wel dat het ook mogelijk is om ethische algoritmen te bouwen die verantwoord data gebruiken. Hoe je dat als bedrijf doet meldt AINED niet.
Beeld: pixabay/geralt