Oude asfaltbekleding Friese dijk getest op sterkte
De vijftig jaar oude asfaltbekleding van de Friese Waddendijken wordt getest op zijn sterkte. In de testgoot bij Deltares beuken golven er net zo lang op in tot het asfalt losschiet.
Grote delen van de Friese Waddendijk zijn indertijd bekleed met asfalt dat de dijk beschermt tegen de golven. Zou dat asfalt losbreken, dan hebben de golven vrij spel op het zand waar de dijk van is gemaakt en ligt een dijkdoorbraak in het verschiet.
Onbekend
Van de circa 20 cm dikke asfaltlaag is precies bekend wat voor golfbelasting die aan kan, tenminste als die pas is aangelegd. Maar na vijftig jaar gaat de kwaliteit van het asfalt achteruit, en dat is ook geconstateerd door KiwaKOAC, het onderzoeksinstituut dat alles af weet van asfalt en dat op de Lauwermeersdijk duidelijke veroudering van het asfalt heeft geconstateerd.
‘Het is alleen niet bekend wat die veroudering betekent voor de waterbouwkundige kwaliteit’, zegt Paul van Steeg, onderzoeker van Deltares, het instituut waar in de grote Deltagoot het testen van het asfalt is begonnen. Kan het de golven bij extreme stormen nog weerstaan, of is het kwetsbaar geworden?
Om dat te onderzoeken zijn verschillende stroken asfalt uit de Lauwersmeerdijk gehaald en getransporteerd naar Deltares voor onderzoek in de Deltagoot. ‘De kwaliteit van vier van die stroken is beoordeeld als gemiddeld, en van vier andere als slecht.’
Kapot
Vandaag zijn de proeven van start gegaan met de vier stroken van gemiddelde kwaliteit. ‘We beginnen met kleine golven van een gemiddelde hoogte van 1,6 m, waar overigens uitschieters van 3 m tussen zitten, en daar belasten we de stroken anderhalf tot twee uur lang mee. Vervolgens voeren we die gemiddelde golfhoogte stapsgewijs op, tot het asfalt losraakt.’ Gebeurt dat bij een van de stroken, dan wordt de proef direct stilgelegd en die strook vervangen door beton. ’En dan kijken we wanneer de andere stroken kapot gaan, zodat we ook leren wat het effect is van de spreiding rond die gemiddelde kwaliteit van het asfalt.’ Zijn alle gemiddelde stroken zo kapotgebeukt, dan volgen proeven met de stroken van slechte kwaliteit.
In de asfaltbekleding zijn sensoren geplaatst om de belasting van de golven te meten en het ontstaan van scheuren in het asfalt, die niet voor het oog zichtbaar hoeven te zijn. Na elke golfsessie worden 3D-foto’s gemaakt die onderling vergeleken worden. ‘We zien dan direct welke vormverandering er in het asfalt optreedt.’
300 km asfaltdijk
Uiteindelijk moet dat alles voldoende informatie leveren om in de rekenmodellen de leeftijd en kwaliteit van het asfalt te verwerken, ‘zodat we weten wat dat betekent voor de sterkte van de dijk.’ De resultaten van het onderzoek zijn vooral belangrijk omdat er in Nederland zo’n 300 km dijk met asfalt is bekleed. ‘De beheerders willen logischerwijs weten waar ze aan toe zijn. Moet al het asfalt worden vervangen, alleen delen ervan, of kan de dijk er nog een tijd mee vooruit?’
Van Steeg verwacht dat de golfproeven de komende maanden worden afgerond, daarna volgt de verwerking van de meetresultaten in de modellen. ‘Tegen het eind van het jaar komen we met de resultaten.’
