Terwijl juist deze week de Verenigde Naties in Genève praten over autonome wapensystemen (killer robots), melden het Amerikaanse en het Britse leger dat ze vorige week een oefening hebben gedaan waarbij onbemande militaire systemen een centrale rol speelden. Het idee is dat op termijn autonome voertuigen op het slagveld de mensen van de genie hun extreem gevaarlijke rol uit handen nemen.

De oefening vond afgelopen vrijdag 6 april plaats in Grafenwöhr, in het oosten van Duitsland. Amerikaanse en Britse troepen deden mee aan de oefening Robotic Complex Breach Concept, wat zoveel betekent als het uitvoeren van een ingewikkelde uitbraak. In onderstaande video is te zien wat het concreet inhield: het vullen van een diepe geul die in eerste instantie een opmars in de weg staat. Na het vullen van de geul kunnen de troepen weer verder oprukken.
 


Genie

Zo’n greppel vullen is normaal gesproken een klusje voor zogeheten combat engineers, soldaten van de genie. Zij moeten het obstakel uit de weg ruimen door, in dit geval, de geul te vullen. Op zich een eenvoudig klusje, ware het niet dat het moet gebeuren terwijl vijandelijke troepen de genie-mensen onder vuur kunnen nemen. Dat maakt het levensgevaarlijk.

‘Bij zo’n situatie kan de helft van je mensen worden gedood. Het is me dus heel wat waard als we onze mensen die taak uit handen kunnen nemen en door robots laten doen. Dit gaat in de toekomst levens redden’, zegt pelotonleider Felix Derosin in een nieuwsbericht op de website Stars and Stripes.
 

Van afstand bestuurd

De hoofdrol in de oefening was weggelegd voor een aantal Britse Terrier-voertuigen die een mijnenveld ontruimden en daarna de anti-tank-geul opvulden. Voorlopig opereerden de voertuigen nog niet autonoom; ze werden van veilige afstand – meer dan honderd meter – bestuurd door soldaten. Het idee is wel dat simpele klussen op termijn door echt zelfsturende voertuigen worden uitgevoerd.

Er deden nog andere onbemande voertuigen mee aan de oefening. Zo spoten M113-voertuigen witte rook het ‘slagveld’ op om de operatie van het vullen van de geul te camoufleren. En in de lucht hingen drones die informatie vergaarden over ‘de vijand’.
 

Drones

Helemaal nieuw is het gebruik van autonome systemen in het leger natuurlijk niet. Drones worden al een paar decennia gebruikt voor verkenningsdoeleinden, maar ook voor het bombarderen van gebieden.

De militairen die bij de tests betrokken waren zijn dolenthousiast, omdat ze de voordelen zien van onbemand en autonoom wapentuig. Een vaak gehoord argument vóór autonome legerapparatuur: het neemt een taak van mensen over en dus zullen de zelfsturende voertuigen mensenlevens gaan redden.

Aan de andere kant kunnen autonome wapens ook de drempel verlagen om de strijd aan te gaan. Een strijd tussen robots kost minder of geen levens van soldaten, dus zouden politici of legerleiders eerder kunnen besluiten om tot de aanval over te gaan, is de redenering.

Juist deze week praten de Verenigde Naties in Genève over dit soort dilemma’s. Groeperingen grijpen dit moment ook aan om te lobbyen tegen autonome wapens. Dat schoot vorig jaar trouwens nog niet erg op, constateerde Stop Killer Robots.

Openingsfoto Een Terrier-voertuig dat is ontwikkeld voor het Britse leger. Foto Andrew Linnett / MOD.