Dat het morele kompas van Silicon Valley bij grote platforms als Facebook en Uber, soms behoorlijk scheef staat, is voor een flink deel op het conto te schrijven van investeerder Peter Thiel. Dat betoogt biograaf Max Chafkin in zijn nieuwe boek The Contrarian.

Peter Thiel is een van de grootste en vroegste investeerders van Silicon Valley. Hij werd schatrijk door vroege investeringen in bedrijven als PayPal, Facebook, Lyft en Airbnb, allemaal uitgegroeid tot miljardenbedrijven.

Met zijn winsten had Thiel op zijn lauweren kunnen gaan rusten, in één van zijn tientallen huizen op verschillende continenten, maar hij wilde meer.
 

Tegendraads

Dat valt te lezen in de pakkende biografie The Contrarian. Wat hij wilde: politieke macht.

‘Tegendraads’ is de vertaling van contrarian. Journalist Max Chafkin koos het woord als titel van het boek dat hij schreef over Peter Thiel.

Tegendraads is de investeerder zeker. Hij is de man die geld stopte in startende technologiebedrijfjes, juist op het moment dat niemand er nog iets in zag.

Een gewaagde truc die hij meermaals uithaalde, en waarvan Facebook het bekendste voorbeeld is. Behalve de grootste investeerder in dat platform, is Thiel trouwens ook de mentor van Facebook-baas Mark Zuckerberg.
 

Stil en serieus

Dat Thiel anders was dan zijn meeste generatiegenoten ontdekte hij al op de universiteit. Tijdens zijn studie aan Stanford University – een beroemde kraamkamer voor tech-ondernemers in de Verenigde Staten – werd de wat stille en serieuze zoon van Duitse immigranten regelmatig geplaagd.
 

Conservatief

Net als op veel andere universiteiten waren de studenten links en progressief georiënteerd, maar daar moest Thiel niets van hebben. Hij richtte The Stanford Review op, een conservatieve studentenkrant waarin hij zijn ideeën kon ventileren.

Thiel was tegen het establishment, tegen belastingen, tegen de multiculturele samenleving en stond voor het libertarische gedachtengoed: een samenleving waaruit de overheid zich zoveel mogelijk heeft teruggetrokken. Iets wat natuurlijk vooral goed werkt als je zelf veel geld verdient.
 

Schatrijk

Thiel wordt schatrijk van zijn vroege investeringen in technologiebedrijven. Toch vindt hij dat nog niet genoeg. In 2003 richt hij Palantir op, een bedrijf dat zich specialiseert in de analyse van grote hoeveelheden data.

Eerst om terroristen op te sporen in de nasleep van ‘11 september’, later sleept het bedrijf echter ook contracten binnen voor de immigratiedienst. Die laatste gebruikt Palantir om data te verzamelen over illegalen.
 

Dodelijke drones

Voor het leger maakt Palantir software voor de automatische beeldanalyse van dodelijke drones. Palantir maakt zelfs software om in 2020 het Amerikaanse onderzoek naar covid-19 te coördineren.

Op al deze gebieden waren er andere bedrijven die betere producten maakten, maar het boek beschrijft hoe Thiel deze contracten kon binnenslepen door zijn contacten met de regering-Trump. Daar focust het tweede deel van het boek op: hoe Thiel politieke invloed vergaart door de campagne van Trump vanaf 2016 financieel te ondersteunen.

Het boek maakt zelfs aannemelijk dat het doorlaten van nepnieuws op Facebook – wat bijdroeg aan de verkiezingswinst van Trump – uit de koker van Thiel en collega’s kwam.
 

Kwade genius

Het is zowaar niet niks: van techondernemer naar kwade genius. ‘Thiel wordt soms afgeschilderd als de bekendste conservatief van de techindustrie, maar die opvatting onderschat zijn macht nogal’, schrijft Chafkin.

‘Meer dan welke andere levende Silicon Valley-investeerder of -ondernemer ook –zelfs meer dan Jeff Bezos, Larry Page, of Facebook-medeoprichter en Thiel-protégé Mark Zuckerberg – is hij verantwoordelijk voor het ontstaan van de ideologie die Silicon Valley vandaag de dag is gaan bepalen: dat technologische vooruitgang meedogenloos moet worden nagestreefd, met weinig of geen oog voor potentiële kosten of gevaren voor de samenleving. Thiel is misschien niet de rijkste techmagnaat, maar hij is in veel opzichten wel de invloedrijkste geweest.’
 

Een van de machtigste personen

Chafkin heeft voor zijn boek grondige research gepleegd en schrijft alles vlot op. Opwekkende lectuur is The Contrarian bepaald niet, maar het is wel uiterst fascinerend om te lezen hoe een verlegen jongen die op school en universiteit weinig populair was, zelfs werd gepest, achter de schermen uitgroeit tot een van de machtigste personen van de Verenigde Staten en – misschien wel – de wereld.

 

The Contrarian. Peter Thiel and Silicon Valley’s Pursuit of Power
Max Chafkin
382 Blz.
€ 18,49

 

Foto Steve Jurvetson / CC BY 2.0