De Europese Unie trekt vier miljoen euro uit om nieuwe bosbrandexperts op te leiden. Niet langer staat preventie centraal, maar het idee dat we met bosbranden zullen moeten leren leven. Wageningen UR gaat het project coördineren, is vrijdag bekendgemaakt. 

De afgelopen jaren deden zich diverse dodelijke bosbranden voor in Zuid-Europa en in ons land neemt het aantal natuurbranden ook toe. In het project PyroLife gaat een groot aantal onderzoeksinstellingen binnen en buiten de Europese Unie samen jonge mensen opleiden.

De bedoeling is dat het project resulteert in een nieuwe manier om met bosbranden om te gaan. Niet langer staan het voorkomen en bestrijden van bosbranden centraal, maar verschuift de aandacht naar een vorm van landschapsinrichting en paraatheid waarbij bosbranden veel minder kwaad kunnen. 


Niet te voorkomen

‘Bestrijden blijft altijd wel nodig’, zegt projectleider dr.ir. Cathelijne Stoof van de Wageningen UR. ‘Maar in de hele wereld wordt van oudsher meer geld uitgegeven aan de bestrijding van branden dan aan het voorkomen ervan en het beperken van de impact. In bijvoorbeeld de Verenigde Staten hebben we afgelopen jaar nog kunnen zien dat zulk beleid uiteindelijk te weinig resultaat oplevert.’

Er zullen bovendien meer bos- en natuurbranden komen, stelt Stoof. ‘Dat is de nieuwe realiteit. Bosbranden zijn niet te voorkomen. Gelukkig hoeft brand niet per se slecht te zijn. Een bosbrand kan voor de natuur ook goed zijn, maar dan moeten we wel de maatschappij en het landschap op een specifieke manier inrichten.’


Kroonvuur

Bosbranden beginnen in de regel op de bodem. Zolang ze daar blijven en er geen mensen in de buurt wonen, is er weinig aan de hand. Bosbranden worden pas oncontroleerbaar, als de vuurzee zich verplaatst naar de boomtoppen. ‘Zo’n kroonvuur is niet meer te stoppen’, zegt Stoof. ‘Dus het is zaak om te voorkomen dat het vuur van de bodem naar de boomkroon kan overslaan.’

Dat kan door de grassen en struiken in de bossen goed te beheren. Die vormen immers de ‘ladder’ waarlangs de vlammen kunnen opklimmen.
 

Waterbeheerders

Ook in Nederland zullen we vaker met natuurbranden te kampen krijgen, stelt Stoof. Volgens de ingenieur zal het nieuwe onderzoeksproject ons helpen om kennis en kunde op te bouwen om die branden het hoofd te kunnen bieden. 'Maar zoals wij kunnen leren van de Zuid-Europese landen die veel meer ervaring hebben met bosbranden, zo kunnen zij ook van ons leren', stelt Stoof.

Niet alleen staan Nederlanders immers te boek als uitstekende water- en landschapsbeheerders, maar ook in ons poldermodel bestaat vanuit de zuidelijke projectpartners veel interesse, stelt Stoof. 'Daar wordt beleid in de regel van hogerhand opgelegd.' 

 

Consortium

Het project biedt ruimte aan 15 promovendi, die de komende maanden worden geworven. Daarmee is PyroLife het eerste grote trainingsprogramma van promovendi op natuurbranden wereldwijd. De WUR zelf mag vier promotieplekken vullen.

PyroLife wordt gefinancierd vanuit het Europese Horizon2020 programma. In totaal zijn er 10 vooraanstaande Europese universiteiten en instituten bij betrokken en 21 andere partijen, waaronder overheden, brandbestrijdingsdiensten, bedrijven en non-profitorganisaties.

Foto: Depositphotos