Het is een hardnekkige mythe: eenmaal beschadigd kraakbeen is nooit meer te herstellen. Met als consequentie dat er jaarlijks in Nederland zo’n 20 000 kunstheupen en 14 000 kunstknieën worden geplaatst. Nu weet de medische wereld al lang dat kraakbeen zich wel degelijk kan herstellen. Daar wordt dan ook langs verschillende routes aan gewerkt. ‘Duidelijk succes levert het ontlasten van de knie, terwijl die wel in beweging wordt gehouden’, zegt prof.dr.ir. Bart Verkerke van het Groningse Universitair Medisch Centrum UMCG.

Dat is in Utrecht ontdekt door aan weerszijden van de knie een frame, dat in het bot is verankerd, te plaatsen. ‘Dat frame zorgt ervoor dat het kniegewricht niet meer wordt belast.’ De methode is echter voor de patiënt zeer belastend: er is operatief ingrijpen nodig om het frame te plaatsen en het brengt  risico op infectie met zich mee.

Verkerke bedacht samen met de Universiteit Twente en de Orthopedische Instrumentmakerij (OIM) in Haren een niet-operatieve methode: de orthese, een soort prothese waarin het bovenbeen is verankerd en die is verbonden met een scharnierende beugel. Het bovenbeen steunt daarmee op de grond, terwijl het onderbeen erin hangt. ‘Het been zorgt nog steeds voor de loopbeweging, dus de knie blijft werken, maar alleen de beugel wordt belast.’ Een eerste proef – ‘het kraakbeen van de knie was behoorlijk ver beschadigd’- leverde een pijnvrije patiënt op.

‘We gaan de proef komend jaar uitbreiden naar meer patiënten en willen het principe ook op de heup en de enkel toepassen.’ Ontlasten van de heup is lastiger, omdat die veel strakker aan het lichaam vastzit, ‘maar we gaan het proberen door het bovenlichaam op de rand van de orthese te laten rusten.’ De enkel is eenvoudiger. ‘Dan hoeft alleen aan het onderbeen een beugel.’