De Israëlische maanlander Beresheet is donderdagavond gecrasht op het oppervlak van de maan. Na een reis van twee maanden viel een van de motoren uit tijdens de landing, waardoor het remmechanisme niet meer werkte en het vaartuig te pletter sloeg. 

De onbemande Beresheet-sonde, zo groot als een koelkast, kwam voort uit de Lunar X-Prize, een competitie waarin Google particuliere ondernemingen en ngo's uitdaagde om zonder overheidsgeld een vaartuig naar de maan te brengen. Hij is gebouwd door Space IL, een Israëlische nonprofitorganisatie, en woog minder dan zeshonderd kilo. 

 

Beperkt budget

Tot nu toe zijn alleen de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en China erin geslaagd sondes op de maan te laten landen. De Beresheet zou foto's gaan maken en wetenschappelijke metingen verrichten aan het maanoppervlak, maar de waarde van de missie lag vooral in het feit dat het niet een land, maar een organisatie was die haar uitvoerde.

Het zou voor het eerst zijn geweest dat een particuliere organisatie een sonde op de maan zette. Ook bijzonder was het budget: nog geen 90 miljoen euro, waar eerdere maanmissies vele miljarden kostten. 


Dichtbij

Na een gecompliceerde reis van twee maanden, waarin de sonde in totaal bijna 6,5 miljoen kilometer aflegde en een aantal keren dicht langs de aarde scheerde om snelheid te maken zonder te veel brandstofverbruik, zette de Beresheet donderdag de landing in. Aanvankelijk verliep de procedure vlekkeloos, tot op een paar kilometer van het maanoppervlak de hoofdmotor het liet afweten. Afremmen voor een zachte landing was daardoor niet meer mogelijk. Het contact met de vluchtleiding ging bij de crash verloren. 

'Voor zover we kunnen zien, waren we heel dicht bij de maan', zei vluchtleider Alex Friedman tegen de technici in het controlecentrum van SpaceIL ten oosten van Tel Aviv. 'We zijn op de maan gekomen, maar niet op de manier waarop we wilden', zei Friedman volgens de krant Times of Israel. 

 

Falcon Heavy

De sonde liftte bij de lancering mee met een Falcon 9-raket van SpaceX, het ruimtetransportbedrijf van Elon Musk. Dat boekte donderdag ook een nieuwe mijlpaal. Een versterkte Falcon 9, de Falcon Heavy, bracht een Saudische telecommunicatiesatelliet in een baan om de aarde vanaf NASA’s Kennedy Space Center in de Amerikaanse staat Florida. Het was de eerste commerciële vlucht van de Falcon Heavy

Nadat ze de satelliet op de juiste plaats hadden afgezet, keerden de drie booster-raketten terug naar de aarde. Ze maakten vervolgens een vlekkeloze landing: twee in Cape Canaveral in Florida en de derde op een droneschip in de Atlantische Oceaan.


Naar Mars

De Falcon Heavy is momenteel met ruime afstand de krachtigste raket die er is, met een gewicht van bijna 64 ton: meer dan een volledig beladen Boeing 737. De stuwkracht bij de lancering is gelijk aan 18 Boeing 747's. De Falcon Heavy is ontworpen om ooit mensen naar de ruimte te vervoeren, mogelijk naar de maan of Mars.