Om iemand te veroordelen voor drugsbezit moet het spul eerst worden geïdentificeerd in het laboratorium. Een simpele detector kan de politie veel tijd besparen.


Commerciële apparatuur om drugs ter plaatse op moleculair niveau te identificeren is al jaren op de markt. Deze apparatuur is alleen geschikt voor een eerste indicatie, niet voor een veroordeling, zegt chemicus Ruben Kranenburg van de forensische opsporingsdienst van de politie Amsterdam en promovendus aan de Universiteit van Amsterdam.

‘Een commerciële partij kan niet beschikken over een grote hoeveelheid drugsmonsters om de apparatuur te valideren.’ Daarom ontwikkelde Kranenburg samen met het softwarebedrijf TIPb en de universiteit de drugsdetector ‘powderpuck’. 

Eureka is de rubriek voor 'productontwerpen voor morgen' uit het maandblad De Ingenieur.


Snel doorpakken dankzij vlotte detectie

Het apparaat ziet eruit als een ijshockeypuck en kan 80 procent van de meest voorkomende drugs binnen een paar seconden identificeren. Dat kan het politieonderzoek met enkele dagen versnellen en de verdachte hoeft niet vast te zitten in afwachting van de laboratoriumuitslag. Ook kan de politie sneller doorpakken met bijvoorbeeld een huiszoeking.

De detector werkt als volgt. Men legt het plastic zakje met de drugs op de bovenkant van de puck die via een usb is verbonden met een laptop. Met nabij-infrarood licht meet de powderpuck de inhoud van het zakje en op het laptopscherm verschijnt het bijbehorende spectrum. In combinatie met de bibliotheek van organische stoffen en verboden middelen kan zo de stof worden geïdentificeerd. ‘Verschijnt er een nieuwe stof op de markt, dan voegen we die toe.’ 


Eerst nog getest 

De powderpuck identificeert niet alleen drugs, maar ook stoffen die daarop lijken en mengsels, die over het algemeen lastiger zijn om te identificeren. Kranenburg: ‘Alleen als het cocaïnegehalte lager is dan 20 procent, wat overigens zelden voorkomt, wordt het lastig om goed te meten. Dan wordt de stof alsnog naar het lab gestuurd.’ 

Voorlopig wordt de powderpuck nog niet gebruikt ter vervanging van de apparatuur in het politielab. De powerpuck zal eerst nog uitgebreid worden getest door mededeskundigen van onder andere de politie, het Nederlands Forensisch Instituut en het Douanelaboratorium.


Tekst: Sija van den Beukel
Beeld: Ruben Kranenburg