Hoe digitalisering de politiek in haar greep neemt
Kees Verhoeven was Tweede Kamerlid voor D66 en zette zich in voor privacywetgeving en een betere digitale overheid. Onlangs verscheen zijn boek De democratie crasht, over de problemen die digitalisering oplevert voor de politiek.
Q&A
Elke maand zijn er talloze nieuwe boeken, tentoonstellingen en video’s. De Ingenieur pikt de interessantste eruit en stelt de maker vijf vragen.
Waarom heeft u dit boek geschreven?
‘Uit bezorgdheid. In de elf jaar dat ik in de Kamer zat, zag ik hoe digitalisering de politiek in haar greep neemt. Sociale media werken polarisatie in de hand. Politici voelen behalve scoringsdrang ook een toegenomen werkdruk; soms lijkt het alsof ze 24/7 bereikbaar moeten zijn. Dat leidt tot vermoeidheid en slechtere besluitvorming. Trek je dit door, dan kan de democratie crashen.’
Voor wie is dit boek bedoeld?
‘In eerste instantie voor iedereen die onze democratie belangrijk vindt. Daarom heb ik het toegankelijk geschreven. Maar ik hoop ook dat het wordt gelezen op die vierkante kilometer in Den Haag waar de politieke besluitvorming plaatsvindt. Verder zouden ICT-professionals het moeten lezen, omdat ze daardoor de politiek beter begrijpen. ICT’ers hebben de kennis die politici ontberen, maar kennis is niet de enige factor die een rol speelt bij digitalisering.’
Wat fascineert u aan het onderwerp?
‘De psychologische kant van digitalisering, ons gedrag. Hoe mensen omgaan met digitale technologie fascineert mij mateloos. We denken vaak dat we rationele wezens zijn die redelijke beslissingen nemen maar dat valt reuze tegen. Onze impulsen worden vaak juist bespeeld door technologie. Big tech (de grote technologiebedrijven) maakt daarvan gebruik; voor hen is het een verdienmodel.’
De smartphone weg uit de vergaderzalen, niet meer tot in de nacht vergaderen.
Wat hoopt u met dit boek te bereiken?
‘Bewustwording bij burgers en politici over welke druk digitale middelen ons opleggen. Stap twee is verandering, daar hoop ik aan bij te dragen. In mijn boek doe ik concrete voorstellen om de politiek weer wat gezonder te maken. Ik wil die digitale stoorzenders wegnemen en stress en burn-out verminderen. De smartphone weg uit de vergaderzalen, niet meer tot laat op de avond of zelfs tot in de nacht vergaderen. Zodat onze politici hun aandacht terugkrijgen voor hun taak, het besturen van ons land.’
Waarom zouden ingenieurs het boek moeten lezen?
‘Er zit een kloof tussen de techneuten en de politici. Politici snappen de achterliggende techniek vaak niet, terwijl ingenieurs niet altijd doorzien hoe de politiek werkt. Ik denk dat ik met mijn boek die kloof overbrug en dat kan voor ingenieurs interessant zijn.’
De democratie crasht
Kees Verhoeven | 272 Blz. | € 22,99 | e-book 14,99
Openingsfoto: de plenaire vergaderaal van de Tweede Kamer (momenteel in verbouwing). Foto CC BY 2.0