Rose (Rezvan) Sharifian ziet dat er steeds minder sneeuw valt in haar geboorteland Iran. Hoewel ze eerst in de olie- en gasindustrie wilde werken, maakt ze nu een machine om CO2 uit zeewater te halen. 


‘Ik ben opgegroeid in een stadje in het westen van Iran, dichtbij de bergen. In de winter vroor het er geregeld, tot wel vijftien graden onder nul. Dan sloten de scholen en speelden we in de sneeuw. Mijn ouders, hoogleraar en lerares, vonden goed onderwijs belangrijk. Ze stimuleerden mijn zus en mij om te gaan studeren. Op de basisschool vond ik veel vakken saai, maar ik kon urenlang naar mijn scheikundedocent luisteren. De petrochemische industrie staat in Iran in hoog aanzien en ik wilde daar graag  werken. Daarom ging ik petroleum engineering studeren aan de Sharif University of Technology in Teheran. Tijdens de studie bezochten we een olieveld in het zuiden van Iran. ’s Nachts zagen we, een paar kilometer van ons hotel, een gigantische vlam waarmee het gas werd afgefakkeld. We hoorden het branden, roken de stank en konden de hitte zelfs voelen. Ik vroeg me af: kan dit niet beter? Ook dacht ik: zou Shell dit ook zo doen?’ 
 

Doelen & Drijfveren
De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs. Lees hun persoonlijke verhalen in het dossier Doelen & Drijfveren.


Sancties


‘Mijn nieuwsgierigheid naar het Westen was een van de redenen dat ik mijn master in het buitenland wilde doen. Het liefst ging ik naar het MIT in de Verenigde Staten, maar vanwege sancties mogen Iraniërs daar geen energiegerelateerd werk doen. Ik meldde me aan voor de TU Delft: die staat hoog aangeschreven en heeft goede connecties met Shell. Na mijn studie solliciteerde ik onder andere bij Shell en BP, maar er was toen, zes jaar geleden, een oliecrisis met massaontslagen. Wel kon ik een baan krijgen bij adviesbureau Bilfinger Tebodin in Groningen. Senior projectmanager Erik Eppinga coachte me heel goed en nam me mee naar allerlei vergaderingen. Hoewel ik nog amper Nederlands verstond, moest ik de notulen maken. Ik heb er veel geleerd, maar ik wilde graag aan de frontlinie van nieuwe technologie werken. Ook viel me op  dat Nederlanders niet zo positief zijn over oliebedrijven. En het werd me steeds duidelijker dat de opwarming van de aarde te maken heeft met de productie van fossiele brandstoffen. Afgelopen winter is er in mijn geboortestreek zelfs helemaal geen sneeuw gevallen.’ 


Groene kant

‘Ik besloot dat het tijd werd om over te stappen naar de ‘groene kant’. Ik solliciteerde op een promotieonderzoek over CO2-opvang van de TU Delft en wateronderzoeksinstituut Wetsus in Leeuwarden. Doordat mijn begeleiders onder­nemers waren, werd bij mij ook het zaadje geplant om mijn onderzoekswerk naar de markt te brengen. Dat ben ik, samen met twee co-founders, aan het doen met SeaO2. We ontwikkelen een technologie om CO2 uit zeewater af te vangen, die tegelijkertijd helpt tegen oceaanverzuring, waarvan schaaldieren en koraal te lijden hebben. Zeewater bevat ruim 140 keer zoveel CO2 als lucht. Met een elektrochemische machine veranderen we de zuurgraad van het water, waardoor er CO2 in gasvorm en als calciumcarbonaat vrijkomt. De opgevangen CO2 kun je ondergronds opslaan of gebruiken in industriële processen voor de productie van groene brandstoffen, zoals methanol of ethanol. We hebben al prototypen getest met echt zeewater en gaan nu een grotere faciliteit opzetten. In 2035 hopen we een gigaton aan CO2 te kunnen afvangen. Bijvoorbeeld in fabrieken vlakbij de zee, maar wellicht ook op offshore installaties of aan boord van schepen. Iran is de op een na grootste producent van olie en gas ter wereld. Hoewel de Iraanse academische gemeenschap de relatie tussen olieproductie en klimaatverandering onderkent, heeft de grote meerderheid van de bevolking er geen weet van. Mijn ouders zien wel de effecten van klimaatverandering; toen zij klein waren lag er vaak drie meter sneeuw en moesten ze een tunnel graven om hun huis uit te komen. Ze staan achter me en zeggen dat ik de wereld ga redden.’ 


Tekst: Amanda Verdonk
Portret: Bianca Sistermans