Het circulaire zuiveringsprincipe waaromheen een complete, innovatieve waterfabriek is gepland, werkt echt. Een langdurige proef heeft dat aangetoond.

Het idee van de Waterfabriek Wilp is revolutionair: rioolwater wordt er niet biologisch gezuiverd, maar gescheiden. Zo worden grondstoffen aan het rioolwater onttrokken, op een manier waarbij geen broeikasgassen vrijkomen. Het gezuiverde water wordt in de Twellose beek in oostelijk Gelderland geloosd.

Het concept werd begin 2020 bekroond met de Vernufteling, de jaarlijkse prijs voor het voor meest innovatieve ingenieursproject. De jury sprak van een 'totaal nieuwe manier van waterzuivering' en 'een originele omdraaiing van denken' in een vakgebied dat al ver is doorontwikkeld (lees hier meer over het winnen van de Vernuteling).


Proefopstelling

Maar ondanks alle loftuitingen moest de werking van het principe nog in de praktijk worden aangetoond. Daarom richtte Waterschap Vallei en Veluwe samen met een aantal partners, waaronder ingenieursbureaus Witteveen+Bos en Royal HaskoningDHV, op de rioolwaterzuivering van Terwolde een proefopstelling in. Van mei 2019 tot juni 2020 is daar water gezuiverd met de nieuwe methode.

De uitkomsten van de proef met het fysisch-chemisch scheidingsconcept zijn positief, meldde Waterschap Vallei en Veluwe vrijdag in een persbericht. Aangetoond is dat het gezuiverde water van uitstekende kwaliteit is. Medicijnresten worden vergaand verwijderd en het lukte ook om grondstoffen zoals cellulose en stikstof uit de reststromen te winnen. Bacteriën zijn in het nieuwe zuiveringsconcept overbodig, waardoor er in het proces geen broeikasgassen worden uitgestoten.
 

Vertrouwen voor de toekomst

Het energieverbruik en de operationele kosten zijn wel hoger dan bij een conventionele zuivering. Die kosten blijven echter binnen de door het waterschap gestelde grenzen. Hoe hoog de meerkosten precies zijn, vermeldt het Waterschap niet.

'Dat het concept werkt, wekt vertrouwen voor de toekomst”, zegt dijkgraaf Tanja Klip-Martin van waterschap Vallei en Veluwe in het persbericht. Doel van het waterschap is in 2050 volledig circulair te functioneren en er geen grondstoffen meer verloren gaan. 'Het winnen van duurzame energie en grondstoffen is inmiddels onlosmakelijk verbonden met de waterhuishouding in ons gebied.' 
 

Het principe van de geplande Waterfabriek in Wilp.

 

Reststromen

Helemaal klaar is de techniek nog niet. Er is verder onderzoek nodig om de reststromen geconcentreerder te maken en ze verder te kunnen ontrafelen in afzonderlijke stoffen. Ook gaan de partijen proberen de kosten omlaag te brengen.

'De vertaling van de proefopstelling naar een volledig draaiende circulaire waterfabriek vraagt nog wel verdere optimalisatie en doorontwikkeling', stelt dijkgraaf Klip. 'Samen met onze partners, marktpartijen en kennisinstellingen blijven we hier aan werken.'

Op basis van de uitkomsten van de proef wordt nu een definitief ontwerp gemaakt voor de waterfabriek. Daarna wordt de fabriek ook daadwerkelijk gebouwd, in het Gelderse Wilp. De hoeveelheid te verwerken rioolwater wordt zo stap voor stap opgevoerd van 2,5 naar 50 en uiteindelijk naar 150 kubieke meter per uur.


Beeld: Witteveen+Bos