China heeft een kernreactor van 200 megawatt aangesloten op het elektriciteitsnet, een van de eerste ‘small modular reactors’ (SMR’s) ter wereld. Van deze kleinere kernreactoren wordt veel verwacht, omdat er minder grote investeringen voor nodig zijn en ze sneller kunnen worden gebouwd.


De kernreactor in de Chinese provincie Shandong is eigendom van China Huaneng Group Co., meldt Interesting Engineering. Het bedrijf ontwikkelt ook een tweede reactor, die na tests volgend jaar volledig operationeel zou moeten zijn.

De SMR is veel kleiner dan bestaande kerncentrales. De nieuwe kernreactor produceert dan ook een stuk minder CO2-arme elektriciteit dan grotere centrales, maar daar staat een voordeel tegenover: voor kleine reactoren zijn minder investeringen nodig en de exploitatiekosten zijn lager. Projecten komen dus makkelijker van de grond.
 

Leereffect

Daarnaast zijn SMR’s schaalbaar: er is eenvoudiger een identieke reactor bij te bouwen. Door dit regelmatig doen, treedt een leereffect op. Fouten of kinderziekten die bij een eerste reactor mogelijk voorkwamen, worden bij nieuwe reactoren vermeden. Een mate van standaardisatie — reactoren aan de lopende band bouwen in fabrieken — is een belangrijke voorwaarde om kernenergie een kans van slagen te geven, menen experts (lees ook: ‘Kernenergie is te duur’).

 

Vind je dit een leuk artikel? Abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.

 

Grafietbollen

Bijzonder aan de nieuwe Chinese kerncentrale is verder dat het ’s werelds eerste modulaire gasgekoelde hogetemperatuurreactor is op basis van zogeheten pebble bed-technologie (kiezelbed). De naam ‘pebble bed’ verwijst naar de manier waarop het verrijkte uranium zit opgeslagen: in grafietbollen, en omhuld door beschermende lagen.

Het grafiet rond de bollen dient als moderator, die ervoor zorgt dat de kernreactie aan de gang blijft.

Inherent veilig

In plaats van water te verhitten, wat een traditionele kerncentrale doet, verhit de kernsplijtingsreactie in de eerste plaats het edelgas helium. De machine is zo ontworpen dat zij snel kan worden stilgelegd als zich een fout voordoet; hij is ‘inherent veilig’, zoals dat heet. Hoe zo’n reactor precies werkt, hebben we al eens beschreven in een eerder nieuwsbericht over de Chinese activiteiten op dit gebied.
 

Lees meer over dit onderwerp in het dossier 'Kernenergie in Nederland'.


China grootste in kernenergie

China wil een grote speler worden op het gebied van kernenergie. Volgens een bericht van Bloomberg is China 's werelds grootste investeerder in kernenergie, met naar schatting tot 440 miljard dollar aan geplande investeringen in nieuwe kerncentrales in de komende vijftien jaar. Daarmee zou het de Verenigde Staten inhalen als ’s werelds grootste producent van kernenergie.
 

Thorium

Het land wedt daarbij op meer paarden. Zo werd vorig jaar bekend dat China bijna een proefreactor op basis van thorium klaar heeft. Toch zal het nog zeker vijftien tot twintig jaar duren voordat thoriumcentrales op grote schaal stroom produceren, zei hoogleraar kernreactorfysica Jan Leen Kloosterman van de TU Delft eerder tegen De Ingenieur.
 

De Akademik Lomonosov, een drijvende, kleine kerncentrale, voor het betrouwbaar leveren van stroom en warmte op afgelegen locaties. Foto: Elena Dider / CC BY-SA 4.0


 

Drijvende platforms

De kleine, nieuwe kernreactor die China nu in bedrijf heeft genomen mag dan een van de eerste zijn, ook in Europa wordt eraan gewerkt, onder meer in Roemenië en in het Verenigd Koninkrijk. Ook Rusland claimt al behoorlijk wat ervaring te hebben met kleine modulaire kernreactoren, op land en zelfs op drijvende platforms. In 2020 leverde Rosatom de Akademik Lomonosov op (zie de foto hierboven), een schip met kerncentrale aan boord, die naar afgelegen gebieden kan varen om daar elektriciteit en/of warmte te leveren.


Openingsbeeld China Huaneng Group Co