Koning Willem-Alexander opent vandaag de Blue Energy proefinstallatie op de Afsluitdijk. Deze wekt stroom op uit het potentiaalverschil tussen zout en zoet water.

Publicitair is de officiële handeling door de Koning een prachtig resultaat, maar de proeffabriek van het bedrijf Redstack draait al een ruim jaar. De installatie is vooral bedoeld om onder praktijkomstandigheden te bepalen of er voldoende vermogen valt te realiseren door gebruik te maken van de energie die vrijkomt bij het mengen van zout en zoet water.


Het principe van de Blue Energy, de omgekeerde elektrodialyse.Illustratie Eric Verdult

Kort gezegd komt het er op neer dat de positief geladen natrium-ionen en de negatief geladen chloor-ionen in het zoute water, selectief via membranen naar het zoete water migreren. Het resultaat is dat de negatieve en positieve ionen van elkaar worden gescheiden, en met dit potentiaalverschil wordt stroom opgewekt. Dit proces wordt ook wel omgekeerde elektrodialyse genoemd.


De Blue Energy fabriek bij het Kornwerderzand op de Afsluitdijk.

De belangrijkste bottleneck van dit verschijnsel is de opbrengt: om renderend te zijn zou die moeten uitkomen op zo’n 5 Watt per vierkante meter membraan, de huidige installatie zit rond de 2,6 W/m2. Bepalende factoren zijn de inrichting van de stacks, de manier waarop het water langs de membranen stroomt, de gebruikte elektroden, en voor alles de vervuiling van de membranen. Het Waddenwater bevat naast zout namelijk ook kleideeltjes en micro-organismen die zich aan het membraan hechten. Dat betekent de noodzaak van regelmatig schoonspoelen, wat weer ten koste gaat van productietijd. Samen met membraanproducent Fuji is gewerkt aan een andere structuur van de membranen, die ribbels hebben gekregen om de waterstroom beter te geleiden.  


De geribbelde membranen, met vervuiling.                                                Foto Wetsus

De proefinstallatie is goed voor 50 kW. Directeur Rik Siebers van het bedrijf Redstack: ‘We gebruiken de installatie vooral om het proces te optimaliseren. Eind 2015 verwachten we genoeg resultaten te hebben om te kunnen beoordelen of we de elektriciteitsproductie kunnen opschalen.’