Onderzoekers van IBM hebben met slechts twaalf ijzeratomen de kleinste bit ter wereld gemaakt. De demonstratie biedt uitzicht op harde schijven met een veel hogere informatiedichtheid.


Bits zijn in feite kleine domeinen in een ferromagnetisch materiaal, met de magnetische oriëntatie de ene of de andere kant op. Die domeinen kunnen niet oneindig dicht op elkaar komen te zitten, omdat de bits dan last krijgen van het magneetveld van hun buurman. Daarom stuiten ingenieurs op een grens als ze proberen steeds meer informatie op een harde schijf te zetten.

De IBM-onderzoekers hebben hier iets op gevonden. Voor één bit leggen ze twaalf ijzeratomen – in twee rijen van zes – neer op een oppervlak van kopernitride. De spin (het kwantummechanische magneetveldje) van elke volgende atoom staat steeds de andere kant op. Deze configuratie vormt de ‘0’. Zijn alle spins omgedraaid, dan staat er een ‘1’.

De crux is dat het twaalftal atomen tezamen geen magnetisch moment heeft. Daardoor voelt een volgende bit geen hinderlijk magneetveld en kan hij er dus zeer dicht tegenaan zitten. De onderzoekers verwachten met hun vinding de datadichtheid van harde schijven met een factor honderd te kunnen verhogen. Daarvoor is nog wel jaren van technologisch onderzoek nodig.


Beeld IBM