Almer van der Stoel: De toekomst is biobased

Almer van der Stoel is behalve directeur van de CRUX Groep ook ceo van onder meer Bambooder Biobased Fibers, dat op innovatieve wijze vezels wint uit bamboe. Wat drijft hem?
 

DRIVE
De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs. Lees hun persoonlijke verhalen in het dossier DRIVE.

‘Een paar jaar geleden was ik een van de finalisten voor de Prins Frisoprijs. De jury had moeite mijn activiteiten te plaatsen, merkte ik. Eigenlijk begreep ik dat wel. Ik ben “multifocus”, doe het liefst meerdere dingen tegelijk. 

In 2002 richtte ik mede CRUX Engineering op, een geotechnisch en geohydrologisch adviesbureau waar nu circa vijftig mensen werken. Daaruit kwam later CEMS voort, dat software aanbiedt op het gebied van geotechniek. Met 35 mensen bij BouwRisk doen we ook nog aan monitoring.

Daarnaast is er High Five Solutions (H5s), een aanneembedrijf dat sonische verankeringstechnieken toepast en waar ik in 2015 instapte. Kijk, daar verderop in de Houthaven staat een kraan van H5s. En hier (hij wijst richting een grote bedrijfshal, red.) zitten we bij Bambooder. Verderop, in Zaandam, hebben we trouwens nog zo’n hal.

Die positieve CO₂-balans maakt het voor mij echt een no-brainer: bamboe heeft de toekomst

Waar de eerdere bedrijven nog min of meer in elkaars verlengde liggen, daar is Bambooder wat meer bij toeval ontstaan. Ik was steeds meer bezig met duurzaamheid en het lukte met H5s al om herbruikbare groutankers te ontwikkelen. Net toen ik me begon af te vragen of er duurzamer materialen mogelijk waren voor verankering, raakte ik in gesprek met mijn overbuurman, Marc Bokeloh. Hij had een technologie bedacht om bamboe op mechanische wijze te ontleden in lange vezels waarvan vervolgens draad kan worden gemaakt. 

Bamboe is prachtig materiaal. Het groeit heel snel en in grote hoeveelheden over de hele wereld. Hoewel bamboe vederlicht is, zijn de vezels zeer sterk: in treksterkte overtreffen ze staal. Bamboe neemt bovendien CO2 op: hoe meer we ervan gebruiken als vervanger van fossiele producten, des te minder we netto uitstoten. Die positieve CO₂-balans maakt het voor mij echt een no-brainer: dit materiaal heeft de toekomst. 

Bamboestengels splijten we in dunne strips. Daarin zijn de vezels al duidelijk te zien. De kunst is vervolgens om er zo lang mogelijke vezels uit te halen, want die zijn het sterkst en ook qua stijfheid zijn ze gunstiger dan korte vezels. Wij hebben een gepatenteerd proces ontwikkeld waarbij dat is gelukt: volledig mechanisch, zonder toevoeging van chemicaliën. In Zaandam staat de machine die dat kan en de lange vezels meteen verwerkt tot een draad. 

Het verwerken van de lange vezels is ingewikkeld

De draad dient als grondstof voor composiet met talloze toepassingen. Van autodeuren en -dashboards tot betaalpasjes: je kan het zo gek niet bedenken of het kan van bamboevezels worden gemaakt. Kijk, dit verkeersbord bestaat uit een mengsel van onze vezel met duurzaam hars, waarna het geheel in een mal in deze vorm is geperst; 100 procent biobased en bestand tegen weer en wind. 

De restvezels kunnen bijvoorbeeld in een 3D-printer worden gebruikt. Ze zijn ook geschikt voor gevelplaten of isolatiemateriaal.

De fabriek voor de restvezels, hier in Amsterdam, draait inmiddels. Dat is de kunst niet. Het verwerken van de lange vezels is veel ingewikkelder. In Zaandam hebben we nu TRL 7,5 bereikt. We maken er inmiddels honderden meters draad van steeds betere kwaliteit, maar een echte productielijn staat er nog niet. 

Om daar te komen, moeten we nog enkele technische horden nemen. Met eigen geld, subsidies en fondsen zijn we ver gekomen, maar nu zijn we weer op zoek naar funding.

We praten met veel partijen, want wij leveren precies wat zij nodig hebben om te verduurzamen. De composiet- en de auto-industrie bijvoorbeeld: die moeten hun uitstoot verminderen en hebben grote belangstelling voor lichtgewicht materialen.

Maar als zij ons vragen of we over een week een miljoen vierkante meter kunnen leveren, moeten we nu nog nee verkopen. Dus we hopen investeerders te vinden die geloven in ons verhaal, gaan voor duurzaamheid en die zich voor de langere termijn aan ons willen verbinden.’ 

Portret: Bianca Sistermans