In de Chinese hoofdstad Peking is de Smog Free Tower van ontwerper Daan Roosegaarde officieel geopend. Met de toren, die smog uit de lucht haalt, wil hij aandacht vragen voor luchtvervuiling. Komend jaar gaat de toren op tournee langs vier andere steden in China.

De stad Peking staat er inmiddels om bekend te worstelen met de luchtkwaliteit. Als gevolg van de uitstoot van auto’s, fabrieken en elektriciteitscentrales is de smog in de stad soms niet te harden. Geschat wordt dat in China jaarlijks 1,6 miljoen mensen vroegtijdig overlijden door luchtvervuiling.

Smog Free Tower

De Nederlandse ontwerper/kunstenaar Daan Roosegaarde bedacht hierop de Smog Free Tower. Dit is een 7 m hoge toren met horizontale metalen lamellen, die lucht naar binnen zuigt. Daar bevindt zich een apparaat dat de lucht reinigt door het fijnstof er grotendeels uit te halen. Voor de Smog Free Tower werkte Roosegaarde samen met het Nederlandse bedrijf ENS Technology, dat de techniek voor het reinigen van lucht heeft doorontwikkeld.

Daarbij maakt het bedrijf gebruik van positieve ionisatie, een concept dat is bedacht aan de TU Delft. Ventilatoren zuigen buitenlucht aan en de stofdeeltjes die zich daarin bevinden, krijgen een positieve lading mee. Een plaat is negatief geladen, waardoor de stofdeeltjes daar naartoe bewegen. Wanneer de deeltjes deze stofafvangplaat raken, hechten zij zich aan het oppervlak. Het fijn stof klontert hier samen en is naderhand te verwijderen.

Rotterdam

Volgens Roosegaarde behandelt de toren 30 000 m3 lucht per uur, waarbij 70 tot 80 % van de deeltjes uit de lucht worden gehaald (persbericht ‘Daan Roosegaarde’s Smog Free Project Brings Clean Air Experience to China’). Zo creëert hij ‘een ring van gratis schone lucht rond de toren’. De toren verbruikt hiervoor 1400 W aan vermogen. De Smog Free Tower is eerst een tijdje getest in de stad waar Studio Roosegaarde is gevestigd, Rotterdam.

Bewustwording

Maar de Smog Free Tower zet natuurlijk geen zoden aan de dijk bij het reinigen van de lucht in Peking – dat weet Roosegaarde zelf ook. Het is hem vooral te doen om bij zo veel mogelijk mensen bewustwording te creëren over luchtkwaliteit, zo vertelde hij in een interview met de The New York Times (‘A 23-Foot-Tall Air Purifier Gets a Tryout in Smoggy Beijing’)

Want Roosegaarde heeft met zijn Smog Free Tower-project wel degelijk een maatschappelijk probleem van formaat te pakken. Een paar dagen terug nog publiceerde Wereldgezondheidsorganisatie WHO een alarmerend rapport (‘WHO releases country estimates on air pollution exposure and health impact’). Dat laat zien dat wereldwijd meer dan 90 % van de mensen lucht inademt die niet voldoet aan de eigen limieten van de WHO. De organisatie schat dat vieze buitenlucht jaarlijks zo’n drie miljoen doden veroorzaakt. Het voortdurend inademen van vieze lucht verhoogt de kans op longziekten, hart- en vaatziekten en beroerte. Ook Nederland springt er in de cijfers niet erg gunstig uit (artikel ‘Negen vragen over de luchtkwaliteit rond snelwegen’).

 

 

Kritiek

Eerder dit jaar kreeg Roosegaarde het in tv-programma College Tour aan de stok met interviewer Twan Huys. Die wierp hem een video voor de voeten met de kritiek dat de ontwerper weinig originele inzichten zou hebben, maar vooral shopt in de ideeën van anderen om ze vervolgens sexy verpakt aan de wereld te presenteren. In het filmpje zegt een van de ontwikkelaars van de fijnstof-reinigingstechniek drs.ing. Bob Ursem: ‘Ik heb zelf zestien jaar als wetenschapper gewerkt aan het concept van de ultrafijnstofreductie. Nu zie je dat Daan het poneert in de media alsof het zijn uitvinding is.’

Het is vaker gehoorde kritiek op Roosegaarde, die veel media-aandacht naar zich toetrekt. Maar de werkelijkheid is weerbarstig; ook Ursem stond op de schouders van anderen, zo beschreven wij in het artikel ‘Hoe komt Daan Roosegaarde aan zijn fijnstof-afvanger?’.


Beeldmateriaal Studio Roosegaarde

Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.