Afgelopen zaterdag vond in Friesland de langste parade van duurzame voertuigen ooit plaats. Journalist Marcel van Roosmalen, onze vaste schrijver over mensen met passie voor techniek, was erbij. ‘Alsof we naar langzaam rijdend tot stilstaand verkeer stonden te kijken, maar dan met alleen maar elektrische voertuigen en fietsers die blij waren dat ze een keer op een snelweg mochten.’
In de provincie Friesland probeerden ze iedereen zover te krijgen om twee weken zonder gebruik van fossiele brandstoffen te rijden. De slotparade van ‘de Elfwegentocht’, zoals het evenement met een goedkope knipoog naar ‘de elfstedentocht’ werd genoemd, was zaterdag in Leeuwarden. Het moest ‘De Grootste Optocht Ooit’ van elektrische voertuigen worden. Duurzaamheidsorganisatie Urgenda, partner in het project, repte in een persbericht van ‘de duurzaamste parade ooit’.
De hoge verwachtingen werden bijgesteld door de Leeuwarder Courant, die op de dag van de parade opende met ‘de optocht van de schone schijn’. Waar de organisatie sprak over ‘al bijna twee weken feest zonder een druppel benzine of diesel’, constateerde de krant dat het sinds 1 juli niet merkbaar rustiger was geweest op de Friese Rijkswegen en dat van een verminderde vraag naar fossiele brandstoffen bij de benzinepompen geen sprake was geweest.
Het wereldrecord voor de langste optocht van elektrische voertuigen waarmee de organisatie in het Guinness Book of Records hoopte te komen, werd volgens de krant alleen gehaald doordat er Arriva-bussen uit Venlo en Den Bosch mee zouden rijden. Bussen die ook nog eens geen passagiers mee mochten nemen.
Met fotograaf Elmer ernaartoe.
Het was bijzonder om voor een duurzaam evenement in een lange file te staan.
De parade waarvoor een groot deel van de N31 een dag werd vrijgehouden, bleek onbereikbaar voor publiek van buiten. De binnenstad van Leeuwarden werd door verkeersregelaars uit heel Noord-Nederland hermetisch afgegrendeld. Het was bijzonder om voor een duurzaam evenement in een lange file te staan.
De persvoorlichter van de organisatie adviseerde om naar het aquaduct Langdeel te reizen omdat de optocht daar ‘op schitterende wijze’ kruiste met een stoet van duurzame boten, maar dat was volgens de verkeersregelaars onmogelijk. 'Ja, als je van wandelen op de snelweg houdt. Veel plezier.'
Toen we dan eindelijk hadden geparkeerd in de buurt van de finish, bleek dat WTC Hotel Leeuwarden alleen maar ‘onverhuurbare huurfietsen’ had. De manager: 'Wij verhuren alleen geteste fietsen, vanwege de veiligheid.' Alle fietsen waren niet getest. Ze stonden in rekken voor het hotel, eromheen teleurgestelde gasten; sommigen hadden er speciaal voor het evenement al een behoorlijk duurzame reis opzitten.
Meest opzienbarende voertuig: een paardentram uit 1930 met daarin een zangkoor dat oude vissersliederen zong.
Met een plukje anderen het parcours op. Overal verkeersregelaars, maar geen voertuigen. Een van de dagjesmensen: 'Dit is natuurlijk ook duurzaam. Een lege weg, heerlijk!'
Twintig minuten later dan gepland passeerden de eerste deelnemers aan de optocht. Fietsers, die hadden we thuis ook.
Nog meer fietsers.
In totaal ongeveer duizend fietsers.
Een paar elektrische auto’s, de meeste gesponsord.
Daarna een kwartier niets.
Meest opzienbarende voertuig: een paardentram uit 1930 met daarin een zangkoor dat oude vissersliederen zong. Nul zelfgemaakte voertuigen, nul inventiviteit, of het zou de solarauto van studenten van de TU Delft moeten zijn.
In plaats daarvan: een elektrische verhuiswagen, een auto met paars-gele NUON-vlaggen uit het raam en een bezorgauto van Albert Heijn zonder uitlaat, leus: ‘Groen boodschappen doen!’
Alsof we naar langzaam rijdend tot stilstaand verkeer stonden te kijken, maar dan met alleen maar elektrische voertuigen en veel overenthousiaste fietsers die blij waren dat ze een keer op een snelweg mochten fietsen.
Een paar eivormige fietsen.
Twee skeelers.
Iemand op een Segway.
Drie bejaarden op een step.
Een elektrische bus van Arriva.
Nog een elektrische bus van Arriva.
Toeterende golfkarretjes.
Een busje met vega-burgers en duurzame koffie aan boord.
Een mini-reclamekaravaan van KPN.
Een auto met een sticker ‘Goeree Overflakkee, eiland waar je energie van krijgt’.
Iemand die een bord omhooghield met de tekst ‘samen duurzaam’.
Als er al toeschouwers waren, dan haakten ze af. Het was de saaiste optocht ooit, het woord parade onwaardig.
Speciaal voor mij liet Harry de auto ‘dansen’. De belangstellenden die het zagen, twee passanten, vonden het schitterend.
Ik reed mee naar de finish, het parkeerterrein bij de Elfstedenhal, met Harry Verschuur die een metaalbedrijf heeft. Harry was de trotse bezitter van een Tesla Model X, waarvan de deuren automatisch open en dicht konden. Zijn vriendin zat naast hem.
Harry: 'Had je al weleens in een Tesla gereden? Nee? Mooi toch.'
Speciaal voor mij liet Harry de auto ‘dansen’. Keiharde dance, de koplampen knipperden, de deuren gingen open en dicht. De belangstellenden die het zagen, twee passanten, vonden het schitterend.
Harry zei dat zijn auto 90.000 euro had gekost en hield thuis op de computer bij hoeveel geld hij bespaarde omdat een Tesla altijd gratis stroom mag tanken en hij geen wegenbelasting hoeft te betalen. 'Ik zit nu op het niveau van een BMW van 50.000 euro, maar ik rijd in een auto van bijna een ton. Voel je ‘m?' We voelden ‘m.
Bij de Elfstedenhal poseerde Harry met wat dorpsgenoten op het parkeerterrein die met een Duurzame Deelauto uit Ooststellingwerf waren gekomen. Het hele gebeuren begon nu op de zenuwen te werken, met allemaal mensen die alleen maar over duurzaamheid en energietransitie wilden praten.
De meeste bestuurders van elektrische voertuigen bleken er een duurzaam handeltje op na te houden. Ik mocht voelen aan een baksteen van gedroogde hennep, bekeek een accu en had een heel gesprek met de verkoper van Kostka steps, die er maar op bleef hameren hoe gezond steppen is. Aan mensen die in hun omgeving een stepclub wilden beginnen, stelde hij gratis steps ter beschikking.
'Wil jij een stepclub beginnen?'
Ik overwoog het een split second en dacht na over wie ik daarvoor dan zou vragen.
Ik wist niemand.
Gesprekken over zonnepanelen, gesprekken met de overenthousiaste studenten van de TU Delft die dit jaar weer een snelheidsrecord proberen te halen met hun supersonische fiets.
Hoogtepunt was de bestorming van het elektrische karretje van supermarktketen Lidl. Ze deelden gratis bananen, appels en broodjes met gekookt ei uit. Over de parade had niemand het meer.
'Natuurlijk is dat ook niet leuk om naar te kijken', zei een man die met een elektrische motor had meegereden. 'Het was een manifestatie van duurzame kracht. Zo van: en nu zijn wij eens een keer in de meerderheid. Een hele dikke vinger naar al die benzine- en dieselvoertuigen.'
Op de terugweg stonden we weer een uur in de file. We hadden niets bijzonders gezien, maar waren wel getuige geweest van een wereldrecord dat niet snel verbeterd zal worden.
Tekst: Marcel van Roosmalen. Foto's: Elmer van der Marel
Nieuwsbrief
Vond je dit een interessant artikel, abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.