Er is een nieuw wapen in de strijd die oesterkwekers voeren tegen roofslakken: de oesterboorderkor, een plaat met spijlen die ervoor zorgt dat de slakken hun prooien loslaten en in een opvangbak belanden.

Nederlandse oesters staan al jarenlang op het menu van de Japanse oesterboorder, een roofslak die het met name op de jonkies heeft voorzien. Met zuren en een scherpe tong boort hij gaatjes 
in de schelpen, om die vervolgens leeg te zuigen. Kweekpercelen worden soms vrijwel helemaal leeggegeten, zegt visser Nico Boertjes, die al ­jarenlang in gevecht is met de roofslak. ‘Sommigen, waaronder ikzelf, kweken nu op tafels, een methode van de Fransen. De oesterboorder klimt daar niet zomaar op. Maar dat is een nogal dure maatregel.’

Binnen de start-up Shellfish Protection komt Boertjes nu met een goedkoop alternatief: de oesterboorderkor, een plaat met spijlen die onder een scherpe hoek door het zand wordt getrokken. Aan de voorkant zit een mes dat de door de slakken belaagde oesters opwipt. De slakken laten hierdoor hun prooi los en spoelen samen met de oesters langs het hellend vlak met tralies. De oesterboorders glippen hierbij tussen de spijlen door en vallen in een opvangbak. De oesters ontkomen aan dit lot, mits ze voldoende groot zijn. ‘Als ze ouder zijn dan achttien maanden, spoelen ze over de rand van de helling’, zegt Boertjes.
 

Eens in de twintig dagen

Het schoonmaken van een perceel is onderdeel van een uitgekiende strategie. Het kweken van oesters duurt zo’n drie jaar. In die tijd wordt de kweek geregeld overgezet naar percelen die geschikt zijn gemaakt voor een bepaalde groeifase. Het idee is nu om het startveld – inclusief een rand daaromheen – te ontdoen van oesterboorders, de kweek uit te zetten en de rand eens in de twintig dagen schoon te vegen.

‘De rand is ­ongeveer 50 m breed; de afstand die de slakken in twintig dagen afleggen. Schoonmaken duurt ongeveer een uur. De daaropvolgende veldjes pak je op dezelfde manier aan: eerst schoonvegen en om de drie weken de rand aanpakken. De ­oesterboorders die ondanks deze maatregelen toch een veldje binnendringen, kunnen bijvoorbeeld tussentijds van de oesters worden geschud als de oesters voldoende groot zijn, of aan het eind van de kweek.’ 
 

Nog niet te koop

Boertjes testte zijn vondst samen met de Zeeuwse HZ University of Applied Sciences. ‘Uit die tests blijkt ­onder meer dat een veld van 20.000 m2 ­binnen zeventien uur startklaar is te maken.’ De kwekers in Nederland en daarbuiten kijken volgens Boertjes nog de kat uit de boom. ‘Voorlopig komt de kor nog niet in productie, maar kunnen kwekers hem wel huren.’

Bekijk een filmpje over de oesterboorderkor bij Omroep Zeeland.

Tekst: Jeroen Akkermans