Andy van den Dobbelsteen is hoogleraar climate design & sustainability aan de TU Delft. Om mensen te wijzen op hun CO2-uitstoot zet hij zowel serieuze als lichtvoetige middelen in.

‘Ik studeerde aan de TU Delft en werk daar nu al 27 jaar. Dat is eigenlijk merkwaardig, want ik ben snel verveeld. Blijkbaar zit er voldoende afwisseling en uitdaging in mijn werk. Tijdens mijn studie civiele techniek was er weinig aandacht voor het milieu; het draaide vooral om staal en beton en hoe je bijvoorbeeld met minder materiaal grotere overspanningen kon maken. Ik las rapporten van milieuwetenschappers en wist dat er iets heftig aan het veranderen was. Ik kwam bij bouwkunde terecht, waar ik in contact kwam met hoogleraar Jón Kristinsson, een van de pioniers in ecologisch bouwen. Hij was mijn leermeester. We zochten naar slimme gebouwoplossingen waarbij de genius loci centraal staat: de lokale omstandigheden zoals het klimaat en de ondergrond. Hoe kun je zon, wind en biomassa lokaal benutten en de natuur versterken?’
 

Doelen & Drijfveren
De wereld een beetje beter maken, dat is de ambitie van veel ingenieurs. Lees hun persoonlijke verhalen in het dossier Doelen & Drijfveren.


Vliegreizen schrappen

‘Sinds 2010 woon ik in Delft en monitor en bereken ik de CO2-uitstoot van mijn energieverbruik, woon-werkverkeer, zakelijke reizen en voedselconsumptie. Maar al mijn prachtige besparingen thuis, zoals zonnepanelen installeren, fietsen en vegetarisch eten, werden volledig om zeep geholpen door mijn zakelijke vliegreizen. Ik besloot daarom om in 2020 al mijn vluchten te annuleren. Maar toen kwam corona en deed iedereen dat, haha. Maar mijn beleid blijft ongewijzigd; in Europa neem ik de trein en daarbuiten vlieg ik alleen als het meerwaarde heeft. Sinds kort ben ik duurzaamheidscoördinator van de TU Delft. In 2019 brachten we onze CO2-uitstoot in kaart en nu investeren we in renovatie van gebouwen, gaan we het warmtenet op de campus voeden met geothermie en scherpen we ons beleid voor woon-werkverkeer en vliegreizen aan.’ 

 

Vind je dit een leuk artikel? Abonneer je dan gratis op onze wekelijkse nieuwsbrief.


Aquathermie

‘In Friesland is onlangs een project gestart en ik hoop dat dat heel groot gaat worden. We willen huizen langs de Elfstedenroute en daarbuiten, voorzien van een warmtepomp die warmte uit het oppervlaktewater onttrekt – aquathermie heet dat. We corrigeren daarmee eigenlijk de te hoog opgelopen watertemperatuur als gevolg van klimaatverandering en lozingen. Als het water koeler wordt, verbetert de kwaliteit. Nederland heeft een enorm onbenut potentieel aan energie in water. Daar kun je dingen mee doen die met een gasketel en airconditioning onmogelijk zijn. Duurzaam bouwen wordt steeds meer de norm; er is geen architect die er níet mee bezig is. Ook bouwers worden bewuster en gebruiken geprefabriceerde materialen, waardoor je milieueffecten beter in toom kan houden en stikstofuitstoot voorkomt.’

Ik wil [onze CO2-uitstoot] op een tastbare manier inzichtelijk maken.

Energieslaven

‘Ik verwacht dat alle bedrijven, niet alleen in de bouw, binnen vijf jaar verplicht zijn om klimaatrapportages bij te houden met een CO2-boekhouding. Ook burgers zullen meer inzicht in hun uitstoot krijgen, bijvoorbeeld op hun energieafrekening. Een Nederlander stoot op dit moment zo’n 10 tot 14 ton CO2 per jaar uit, maar daar hebben we geen gevoel bij. Ik wil dat op een tastbare manier inzichtelijk maken. Daarom bedacht ik de korte film Energieslaven, waarin je ziet dat roeiers zich het schompes werken om de energie op te wekken die nodig is voor een koffieapparaat, de verwarming of een douchebeurt. Die film is onderdeel van een MOOC, een online cursus over zero energy design. Daarin helpen we mensen stapsgewijs om een gebouw energieneutraal te maken. Zowel de MOOC als de film is in de prijzen gevallen. Ik wil meer films maken en schrijf ook graag romans. Momenteel werk ik aan een thriller over de academische wereld. Naast al mijn serieuze werk vind ik het fijn om er iets lichtvoetigs bij te doen.’ 
 

Tekst: Amanda Verdonk
Foto: Bianca Sistermans