Portugese onderzoekers kunnen vliegen ‘virtuele geur’ laten ervaren, door met een lamp de neuronen van een vliegenbrein te herprogrammeren. Is dat een stap naar virtuele geur voor mensen, om ons gezonder te laten eten?

In hun proef lokken de onderzoekers een vlieg naar een gelatine-achtige voedingsstof. De gelatine smaakt nergens naar. Vervolgens beschijnen ze de vlieg met groen licht, waardoor het insect de gelatine ervaart als heerlijk zoet en smaakvol. De lamp gaat weer uit, en de smaak verdwijnt weer. 

Het licht wekt de smaaksensatie op bij de vlieg. Dit soort optogenetica gebruikt licht om proteïnen te activeren, die op hun beurt weer signalen sturen naar bepaalde hersendelen. In dit geval wordt zo het deel van het vliegenbrein gestimuleerd dat normaal werkt als een vlieg iets lekkers proeft. De vlieg denkt daardoor dat zijn voedsel lekker is en gaat sneller en meer eten. 

 

Bord ziet wanneer vlieg eet

De onderzoekers bouwden een speciaal ‘bord’, dat precies meet waar en hoe snel een vlieg eet. Hiermee zagen ze het effect van het licht. Nadat het was gelukt om de vlieg meer te laten eten, wilden ze kijken wat nog meer kon. Met een ander licht proefde de vlieg bitter eten. En weer een ander experiment liet de vlieg springen op het moment dat het licht op zijn brein scheen. 

 

Spruitjes eten

Het spreekt tot de verbeelding: straks kun je kinderen hun spruitjes laten eten door even met een groene lamp in hun gezicht te schijnen. Maar optogenetica toepassen op mensen is voorlopig nog niet mogelijk. Onze hersenen zijn veel complexer, en je komt niet makkelijk bij het hersenweefsel met een lamp. De onderzoekers van het Portugese Champalimaud Centre for the Unknown denken echter wel dat voedingskundigen kunnen leren van de experimenten. Het laat immers zien hoe de vlieg zijn gedrag verandert door de omgeving. En misschien dat soortgelijk gedrag ook bij mensen bestaat.

Beeld: Diogo Matias, Champalimaud Centre for the Unknown