De Delftse start-up GBM Works heeft de Philips Innovation Award gewonnen. Het bedrijf bedacht een methode om funderingspalen voor windturbines trillend de grond in te brengen.

Normaliter worden die holle funderingspalen - met een diameter tot wel 8 m en een lengte van 70 m - in de zeebodem geheid. Los van het werk dat dit het kost, gaat het ook gepaard met veel lawaai in het water. Dat stoort zeedieren, met name walvis- en dolfijnachtigen.

Bedrijven die de funderingen installeren, moeten dan ook de nodige maatregelen nemen om dat geluid te beperken, bijvoorbeeld door het plaatsen van schermen. Er zijn ook strikte regels over het seizoen waarin er mag worden geheid en er mogen tijdens het heiwerk geen dieren in de buurt zijn.


Aan de onderkant

Een alternatief is het intrillen van palen, zodat er geen harde klappen meer nodig zijn. Ben Arntz en Nick Noordam van GBM Works bedachten dat dit het beste kan door trilelementen aan de onderkant van de paal aan te brengen, daar waar de grond moet worden verweekt. Dat is een nieuw idee, want als er al met intrillen wordt gewerkt, gebeurt dat meestal door een trilelement bovenop de paal. Onderin werkt veel directer, en kost ook minder trilenergie.

Met de Philips Innovation Award won de start-up een geldprijs van 10.000 euro en een krediet van 40.000 euro aan services bij partners van de wedstrijd. Komende zomer gaat het bedrijf een prototype paal met een diameter van 20 cm en een lengte van 5 m testen op de Maasvlakte. De volgende stap is het testen van een 30 m lange paal met een diameter van 1 à 2 m, vergelijkbaar met een aanmeerpaal in een haven.


Waterheien

Er zijn verschillende alternatieven voor het geluidloos aanbrengen van een fundering voor een windturbine op zee. Zo ontwikkelde BAM een afzinkbare betonnen fundering die op de zeebodem staat (lees: 'Alternatief voor heien'). En de Eindhovense start-up Fistuca gebruikt een waterkolom om te heien (lees: ‘Waterhamer alternatief voor heien op zee’).

De publieksprijs van de Philips Innovation Award ging naar Somnox, een knuffelrobot die helpt bij het in slaap vallen (lees: ‘Knuffelrobot helpt bij slaapproblemen’).
 

Openingsfoto: aan de onderkant van de paal zitten de trilelementen. Illustratie: GBM Works.