Het digitale technologiebedrijf Siip-group ontwikkelt voor PEC Zwolle een methode om excessen zoals racisme en discriminatie in het stadion tegen te gaan. Hiermee staat het bedrijf in de finale van de innovatieprijs Regio Zwolle. Vrijdag 24 juni wordt de winnaar bekendgemaakt.

 

De nieuwe technologie is nu nog in de pilot-fase, en maakt deel uit van het aanvalsplan ‘Ons voetbal is van iedereen’ van de overheid en de KNVB. Dit plan werd gelanceerd naar aanleiding van een incident in 2019: Excelsior-speler Ahmad Mendes Moreira verliet toen in tranen het veld tijdens een uitwedstrijd tegen FC Den Bosch, omdat hij racistisch bejegend werd vanaf de tribune.

 

Challenge

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de KNVB schreven in het kader van dit aanvalsplan een challenge uit, waar nu drie consortia aan meedoen; ook in de stadions van PSV en Feyenoord zullen proeven worden gedaan met slimme technologie om racisme te bestrijden.
 

Assistent

‘Onze technologie is nog het beste te omschrijven als een digitale assistent’, zegt Ramon van Ingen, een van de drie oprichters van de Siip-group. Die assistent is een computermodel dat geluiden en beelden analyseert, en met behulp van kunstmatige intelligentie en machine learning signaleert of er sprake zou kunnen zijn van ongewenst gedrag. Zo weten veiligheidsmensen bijtijds waar in het stadion onrust dreigt, nog voor dit uit de hand loopt.

‘Het model maakt eigenlijk soort heat-map van het stadion, waarop te zien is op welke plekken er iets aan de hand is’, zegt Van Ingen. Vervolgens is het aan die veiligheidsmensen zelf om te kijken wat er aan de hand is en wat ze er eventueel aan kunnen doen. Van Ingen: ‘Er zit altijd een human in the loop, daar hebben we heel bewust voor gekozen.’
 

App

Daarnaast maakten de ontwikkelaars een pre-registratie-app. Dit is een reserverings-app die regelt er bij het kopen van een kaartje geregistreerd wordt wie iemand is en welke zitplaats hij of zij krijgt.

De techniek is modulair opgebouwd. De gebruiker kan er bijvoorbeeld voor kiezen het algoritme wel te gebruiken voor het signaleren van discriminatie en racisme, en niet voor andere excessen zoals het afsteken van vuurwerk.
 

Beslissingen

Het systeem is zo ontworpen dat het nooit op eigen houtje beslissingen neemt en ook geen gegevens aan elkaar koppelt: het is dus echt niet meer dan een assistent. Van Ingen: ‘Het zijn mensen die uiteindelijk de acties en consequenties bepalen.’ Er zit bijvoorbeeld geen technische brug tussen de modules, ze staan volledig los van elkaar. Mede hierdoor kan de technologie nooit zelf vaststellen wie er met vuurwerk heeft gegooid of een voetballer racistisch heeft toegezongen.  

De organisatie kan de heat-map gebruiken om vroegtijdig interventie te plegen om te de-escaleren, of zelf op camerabeelden kijken of er mensen ingerekend moeten worden. Als het nodig is, bijvoorbeeld bij de verdenking van een strafbaar feit, kan de organisatie de pre-registratie-app gebruiken om de verdachten handmatig op te zoeken – ook dat doet het systeem dus niet automatisch.
 

Privacy

De privacy is goed gewaarborgd, benadrukt Van Ingen meerdere keren tijdens het gesprek. Zo houdt de app niet bij waar een supporter zich op welk moment bevindt. Het vertelt alleen welke mensen een kaartje gekocht hebben voor een bepaalde stoel in een bepaald vak.

Voorafgaand aan de challenge heeft de landsadvocaat in opdracht van de overheid onderzoek gedaan naar de vraag aan welke privacy-regels de technologie moet voldoen. Van Ingen: ‘Dat vinden we zelf ook belangrijk’.

Dat laatste blijkt inderdaad uit de website van de Siip-group: het bedrijf is opgericht om mensen de regie over hun eigen data te geven, en maakt vooral apps die reguleren dat mensen nooit meer data vrijgeven dan strikt noodzakelijk is voor een bepaald doel.
 

En nu?

Het digitale model is in eerste instantie gevoed met beeld- en geluidsmateriaal van excessen uit het verleden. Nu moet het worden doorontwikkeld, en leren van ongewenst gedrag dat het vanaf nu gaat tegenkomen in de praktijk. ‘De grootste bottleneck op dit moment is dat er nu niet gespeeld wordt’, zegt Van Ingen desgevraagd. ‘Maar na de zomerstop zal in het nieuwe seizoen de eerste pilot van start gaan.’
 

Uitslag

Intussen had Mendes Moreira in 2019 zijn eigen manier om de racistische supporters van weerwoord te dienen. Na terugkeer op het veld scoorde hij snel, waardoor Excelsior uiteindelijk een punt mee naar huis kon nemen. Het werd 3-3.


Openingsbeeld: Travel Nomades, via Unsplash