In de staat Utah neemt komende maand het bedrijf Petroteq een installatie in gebruik die op een schone manier olie uit oliezanden zou winnen. Brokken zand gaan in een ketel met oplosmiddel, waardoor dat de olie uit het zand haalt. Het schone zand wordt gestort of is in de bouw te gebruiken.

Read this article in English

Utah staat erom bekend dat er veel olie in de bodem zit. Het was tot nu toe alleen te moeilijk om het te winnen. Daar denkt Petroteq verandering in te kunnen brengen. Het Canadese bedrijf heeft een proces ontwikkeld dat al op heel kleine schaal is getest. Binnen een paar weken moet bij Asphalt Ridge, een gebied zo’n 300 km ten oosten van Salt Lake City (zie het kaartje hieronder), een installatie van start gaan die duizend vaten olie per dag moet produceren, meldt de New York Times.

Dit is in olieland een druppel op een gloeiende plaat, maar dezelfde installatie moet over drie jaar al op vijfduizend vaten per dag zitten. En in totaal kan de hele lap grond die Petroteq least in Utah goed zijn voor tienduizend vaten per dag, gedurende 25 jaar, zo schat het bedrijf in.

 

De rode marker geeft de locatie aan waar Petroteq olie wil gaan winnen uit oliezanden.


Verdampend oplosmiddel

Het nieuwe proces is gebaseerd op een organisch oplosmiddel, waarvan het bedrijf de precieze samenstelling niet kwijt wil. Brokken van de pikzwarte, oliehoudende aarde en rots worden eerst gemalen waarna aan dit mengsel het organische oplosmiddel wordt toegevoegd (zie nummer 2 in onderstaande figuur). Een molen vermaalt dit mengsel verder (3), zodat het oliezand zo goed mogelijk in aanraking komt met het oplosmiddel.

In de extraction column (5) vindt de kern van het scheidingsproces plaats. De olie is inmiddels opgelost in het oplosmiddel en dit mengsel beweegt hier omhoog, terwijl het zwaardere zand omlaag valt (6). Dit zand is na drogen geschikt om te worden gestort of verkocht. Het mengsel van olie en oplosmiddel wordt nu verhit (7) zodat het oplosmiddel verdampt (en is terug te winnen om opnieuw te worden gebruikt) en de olie overblijft (10).
 

Het nieuwe proces dat Petroteq heeft ontwikkeld om op relatief schone wijze olie uit oliezanden te halen. Illustratie: Petroteq


Als het Petroteq lukt om dit proces onder de knie te krijgen, is het het eerste bedrijf dat in de VS succesvol olie wint uit oliezanden. In Canada winnen bedrijven wel op grote schaal olie uit oliezanden, maar dan op een manier die erg vervuilend is en veel water verbruikt. Volgens de directeuren van Petroteq is voor hun proces geen water nodig, gaat er geen vuiligheid de grond in en wordt al het oplosmiddel hergebruikt.
 

Milieubeschermers

De website van het bedrijf heeft het echter over het hergebruik van ’99 % van alle oplosmiddelen’. Er zullen dus wellicht wel kleine fracties achterblijven in de bodem. Milieubeschermers zijn dan ook niet blij met de plannen van het bedrijf. Ze zijn bang dat resten van de oplosmiddelen in de lucht of het grondwater belanden en op die manier bij mens of dier terechtkomen.

Een tweede bezwaar gaat over het zand, nadat daar de olie uit is gewonnen. Als dat kurkdroog wordt – en dat is te verwachten in het droge klimaat van Utah – vliegen zanddeeltjes de lucht in en kunnen ze op de sneeuw van nabij gelegen bergen terechtkomen. En vuile sneeuw absorbeert zonlicht beter dan schone, waardoor hij sneller smelt.

Tegen de New York Times vertelde het bedrijf dat het zand om deze reden nat zal worden gehouden. Maar daar lijkt geen beginnen aan als het proces eenmaal wordt opgeschaald. Ook lijkt dit strijdig met de belofte om helemaal geen water te gebruiken bij deze manier van oliewinning.
 

Grotere schaal

Experts denken dat de nieuwe techniek van Petroteq in principe werkbaar moet zijn. Maar om de kans op succes in te kunnen schatten, zal het bedrijf eerst een demonstratie op grotere schaal moeten geven.

Openingsfoto: Foto gemaakt door milieuactivisten van een verlaten oliewingebied in Utah. Hier sijpelt vloeibare olie uit de grond. Oliezand is echter een zwart gesteente waaruit veel lastiger olie te winnen is. Bron BeforeItStarts / (CC BY-SA 2.0)