Hij wordt nooit moe, raakt niet gefrustreerd en is volkomen consequent in zijn feedback. QTrobot is, kortom, precies het type no-nonsense leraar waar kinderen met autisme behoefte aan hebben. 

‘Gezichtsexpressies, gebaren en toonhoogteveranderingen lopen bovendien niet door elkaar heen, zoals bij mensen het geval is. Dat vinden kinderen met autisme erg prettig, omdat het overprikkeling voorkomt.’ Dat vertelt Aida Nazarikhorram, die het kleine robotmannetje met zijn groot uitgevallen monitor­gezicht ontwikkelde samen met haar echtgenoot Pouyan Ziafati.
 

Minder gefriemel

Het Iraanse echtpaar richtte hiervoor in 2016 de Luxemburgse start-up LuxAI op, een spin-off van de Université du Luxembourg. Na twee jaar proefdraaien in diverse autismecentra maken ze zich nu op voor de massaproductie van QT (spreek uit: cutie) later dit jaar. 

De afgelopen tijd is er genoeg bewijs verzameld dat de robotdocent positieve effecten heeft. ‘Zo vertonen kinderen minder stereotiep gedrag, zoals voort­durend ergens aan friemelen’, zegt Nazarikhorram. ‘Daarnaast is er meer ­aandacht voor de robot dan voor een menselijke docent. En dat heeft niets te ­maken met de nieuwigheid van de bot, zo blijkt uit vervolgstudies.’
 

Verhalenverteller

QT leert kinderen bijvoorbeeld sociale vaardigheden door een kaartspelletje met ze te spelen. Hij kan ze dan vragen een kaart aan te wijzen waarop een droevig gezicht is afgebeeld. Of, iets lastiger: afbeeldingen te kiezen van gezichten met dezelfde emotie.

Ook kan de robot zelf een zuur, treurig of blij gezicht opzetten en vragen hoe hij zich voelt. ‘Verder is hij een uitstekende verhalenverteller, met tips en strategieën om in bepaalde situaties het juiste gedrag te vertonen.’
 

Nieuwe leerstrategie

QT wordt geleverd met een grafische interface waarmee hij is te programmeren. ‘Therapeuten leren het binnen dertig minuten, zo blijkt uit tests. Zo kunnen ze hem snel geschikt maken voor een nieuwe leerstrategie of voor een ­ander ­domein, zoals cognitieve gedrags­therapie.’
 

Tekst: Jeroen Akkerman