Biologische landbouw is funest voor de biodiversiteit, betogen wetenschapsjournalist Hidde Boersma en filmmaker Karsten de Vreugd in een eenzijdig filmisch pamflet.


Soms gaan journalisten op pad met een vraag die ze beantwoord willen zien, maar er zijn er ook die bij vertrek dat antwoord al op zak hebben. Wetenschapsjournalist Hidde Boersma behoort tot de laatste categorie. 

We bevinden ons midden in de eerste massa-extinctie sinds het uitsterven van de dinosauriërs, zegt Boersma aan het begin van Paved Paradise. Meer dan driekwart van alle plant- en diersoorten zal verdwijnen – met de mens in de rol van meteoriet.

Niemand lijkt te weten hoe we dat precies bewerkstelligen, zo beweert althans Boersma, maar hijzelf weet het al tien jaar: niet klimaatverandering is de oorzaak, maar ons voedselsysteem en dan vooral het landgebruik door de biologische landbouw. Omdat de opbrengst per hectare van ‘biologisch’ lager is dan van intensief, moet er immers meer natuur worden ontgonnen.
 

Maximale landbouwproductie

Boersma bepleit land sparing als de juiste strategie. Geconcentreerde, intensieve landbouw op daartoe aangewezen plekken en vlees enkel nog uit kweekvleesfabrieken, zodat daarbuiten ecosystemen onaangetast blijven.

Voor maximale productie moeten we ook niet schromen om gentechnieken zoals Crispr-cas te gebruiken, vindt Boersma, die echter geen tijd neemt om dit uit te werken. Het is het euvel van Paved Paradise, dat een documentaire wil zijn, maar niet meer is dan een eenzijdig pamflet. 





Gelijkgestemden

Boersma heeft een op zich interessante overtuiging. Hadden filmmaker Karsten de Vreugd en hij (ook) mensen aan het woord gelaten die er anders over denken, dan had dat een spannend document opgeleverd, maar ze zoeken enkel gelijk­gestemden op.

Soms hoor je de filmmakers buiten beeld zelfs kirren van vreugde als een van de experts iets zegt dat volledig in het straatje past. Het is bijna pijnlijk om te zien hoe journalist Boersma onbeschroomd aan de ­Wageningse hoogleraar land­gebruiksplanning Martha Bakker uitlegt hoe dat nu werkelijk zit, met dat landgebruik. Mansplaining is zelden zo overtuigend in beeld gebracht.

Een film over landbouw zonder dat het woord stikstof wordt genoemd, voelt bij verschijning al als een anachronisme. En dat een charismatische oud-minister van Costa Rica Boersma’s ideeën haalbaar acht is fijn, maar ik ben toch vooral benieuwd hoe BBB-leider Caroline van der Plas erover denkt. 
 

Paved Paradise
91 min. | in het hele land in bioscopen en filmhuizen 


Tekst: Pancras Dijk
Beeld: Sugar Rush Films