Nieuwe samenwerking moet geld voor quantum losmaken
Als Nederland voorop wil lopen in de race naar de quantumcomputer, moet er 34 miljoen euro extra per jaar worden geïnvesteerd door overheid en bedrijven. Dat stellen samenwerkende universiteiten, instituten en bedrijven in de Nationale Agenda Quantum Technologie, die vandaag verscheen.
Staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) nam de agenda op maandagmiddag in ontvangst. Eerder sprak Keijzer ook al bij de opening van het Microsoft-quantumlab op de TU Delft.
De organisaties achter de agenda willen Nederland toonaangevend maken op het gebied van quantumtechnologie en de toepassingen ervan. Nederlandse universiteiten zijn nu al koplopers qua onderzoek, maar om die positie te behouden nu quantumtechnologie gewilder wordt zijn investeringen nodig. 'Dat de positie van Nederland zo sterk is, is mede te danken aan de Nederlandse overheid die het belang van quantum al vroeg onderkende. Op dat succes kunnen we nu voortbouwen met de Nationale Agenda Quantum Technologie,' vertelt Ronald Hanson, wetenschappelijk directeur van Qutech, in een persbericht.
Grote potentie voor quantumcomputer
In totaal kost zo'n programma volgens de agenda 102 miljoen euro per jaar, waarvan 69 miljoen euro al via bestaande programma's beschikbaar is. De extra investering moet zowel van overheid als marktpartijen komen.
Quantumtechnologie heeft de aandacht van het kabinet. De potentie van de technologie is groot: een quantumcomputer kan complexe berekeningen veel sneller uitvoeren dan een gewone computer. Zo kan hij gebruikt worden voor onderzoek naar medicijnen en nieuwe materialen. Fysicus Robbert Dijkgraaf noemt in het voorwoord van de agenda drie grote toepassingsgebieden: klimaat, zorg en veiligheid.
Onvolwassen techniek
De vraag is hoe een quantumcomputer op die gebieden kan helpen. De technologie is nog niet volwassen; de quantumcomputers die bestaan zijn nog verre van goed genoeg voor echte toepassingen. Er is nog veel fundamenteel onderzoek nodig voor een quantumcomputer echt de wereld kan veranderen.
De agenda stelt drie onderzoeksprogramma's en vier 'actielijnen' voor. De eerste actielijn is 'onderzoek en innovatie', daarna volgen 'marktcreatie', 'human capital' en ten slotte een 'maatschappelijke dialoog'. De agenda geeft niet aan hoe lang elk van deze actielijnen duurt. Wel is de eerste lijn uitgebreid uitgewerkt, terwijl de andere drie 'generiek van aard' zijn, aldus de agenda.
De eerste lijn bestaat uit zes onderzoeksgebieden, waaronder quantum computing en quantum-algoritmen. Op alle zes de gebieden is nog veel onderzoek en innovatie nodig, voor er vervolgens kan worden gedacht over 'marktcreatie'.
Openingsfoto: een quantumchip. Credit: National Institute of Standards and Technology