Microsoft valt hegemonie zoekmachine Google aan
Technologiebedrijf Microsoft verwerkt de technologie van de chatbot ChatGPT in zijn zoekmachine Bing. Daarmee moet online zoeken naar informatie veel gemakkelijker worden. Tegelijkertijd valt Microsoft zo de jarenlange hegemonie van Google Search aan.
Kent u mensen die de zoekmachine Bing gebruiken als ze online snel informatie willen vinden over een bepaalde onderwerp? Deze redacteur niet. Google is al jarenlang dé zoekmachine bij uitstek. De website is zó dominant dat het zijn naam verleende aan het opzoeken van online informatie: ‘even iets googelen’.
Geruchten
Maar als het aan het Amerikaanse techbedrijf Microsoft ligt, is deze situatie binnenkort verleden tijd. Het bedrijf zet frontaal de aanval in op Google, en moederbedrijf Alphabet. De geruchten gingen al enige tijd rond, maar op een persbijeenkomst eerder deze week maakte Microsoft bekend dat het de technologie van ChatGPT gaat gebruiken in zijn zoekmachine Bing.
Chat starten
Dat betekent dat mensen die Bing inschakelen om dingen op te zoeken, er een functie bij krijgen. Naast de bestaande zoek-interface komt in een zijbalk de optie beschikbaar om een chat te starten.
Dit is als het ware een gesprek van de gebruiker met de zoekmachine. Hier kan de gebruiker een verse zoekvraag stellen in de vorm van een goed lopende zin, in een taal naar keuze. Ook kan de gebruiker doorvragen over een bepaald zoekresultaat. Oké, bedankt voor dat lijstje met betaalbare restaurants in het centrum van Utrecht, maar ‘Welke heeft een ruime keuze aan vegetarische gerechten?’ De vernieuwde Bing kan hiermee overweg, omdat die de nieuwe vraag kan relateren aan de eerder opgeleverde zoekresultaten.
Bronnen
Wie aan Bing een vraag stelt, zet de vernieuwde zoekmachine aan het werk. Het voert dan achter de schermen meerdere relevante zoekopdrachten uit en geeft de resultaten weer in een leesbare alinea tekst, een soort samenvatting. En dat is nog niet alles, het levert daarbij ook nog eens de bronnen aan, zodat de gebruiker kan checken of een antwoord of zoekresultaat inderdaad wel klopt.
Dit is hard nodig, want grote taalmodellen, zoals GPT-3 of -4 ‘hallucineren’ nogal eens. Dan spugen ze stukken tekst uit die weliswaar heel overtuigend geformuleerd zijn, maar die klinkklare nonsens bevatten (lees ook het artikel ‘Sensatie in AI-land; zeven vragen over ChatGPT’).
Geavanceerder taalmodel
De chatfunctie van Bing is gebaseerd op GPT-4 een natuurlijk taalmodel dat alweer beter, sneller en geavanceerder is dan GPT-3, waarop ChatGPT draait, dat sinds eind 2022 mensen verbaast met zijn/haar menselijke aandoende teksten. Toen ChatGPT eind november werd gelanceerd, was een van de eerste dingen die mensen het probeerden te laten doen, het opzoeken van informatie op internet. Dat werkte echter niet heel goed, omdat ChatGPT maar is getraind met internetteksten tot aan het jaar 2021. De vernieuwde Bing heeft wel toegang tot de meest recente informatie.
In dezelfde week dat Microsoft meer bekendmaakte over zijn ‘betere Bing’, presenteerde concurrent Google zijn eigen chatbot, Bard. Die is ook bedoeld om vragen aan te stellen, waarna Bard op internet op zoek gaat naar de juiste antwoorden. Bard draait op Googles eigen gigantische taalmodel LaMDA, dat staat voor Language Model for Dialogue Applications.
Strijd
Dit laat zien hoe hevig de strijd is tussen deze twee megabedrijven. Er staat ook veel op het spel. Google en Microsoft verdienen miljarden aan de advertenties die ze boven en tussen de zoekresultaten van hun zoekmachines plaatsen. Microsoft wil een groter deel van deze taart, en investeert flink in eigen onderzoek en in dat van OpenAI, het kleinere bedrijf dat ChatGPT ontwikkelde.
Te snel
Je kan echter ook te snel iets opengooien voor het publiek, zo liet Google ongewild zien met Bard. In een reclamefimpje beweerde de chatbot dat de James Webb Space Telescope de eerste foto van een exoplaneet had gemaakt, een planeet buiten ons zonnestelsel. Dit klopt echter niet, zo liet de echte ontdekker – in 2004 – van de eerste exoplaneet fijntjes weten op social media.
Dit is een voorbeeld van het genoemde hallucineren. Het taalmodel achter Bard heeft bestaande stukjes informatie op een verkeerde manier aan elkaar geknoopt.
Beleggers waren not amused; het aandeel Alphabet kreeg een flinke knauw op de Amerikaanse beurs. Het verloor tijdelijk honderd miljard dollar aan waarde.
Iedereen kan de vernieuwde Bing-zoekmachine uitproberen, hoewel je bij aanmelding wel eerst op een wachtlijst terechtkomt.