Op het oppervlak van Mars is de rover Opportunity in de problemen gekomen. Door een heftige storm houden grote stofwolken het zonlicht tegen waar het wagentje zijn energie uit moet halen. Opportunity’s systemen zijn in de zuinigste stand gegaan.

NASA kan alleen maar hopen dat de storm snel gaat liggen. Als deze situatie te lang aanhoudt, kan dit het einde betekenen van het taaie karretje. 'Taai', omdat Opportunity eigenlijk was ontworpen voor een missie van negentig dagen en hij het nu al vijftien jaar uithoudt.


Pieken en dalen

NASA gaat van hoge pieken naar diepe dalen met zijn Mars-onderzoek. Nog maar een week geleden kon de organisatie trots melden dat de Marsrover Curiosity organisch materiaal had gevonden in de bodem van de planeet; lees: ‘Marsbodem bevat organische moleculen’.

Nu is aan de andere kant van de rode planeet Opportunity in de problemen, ‘Oppy’ voor de NASA-ingenieurs die sinds 2004 met hem werken. Op 30 mei stak een storm op en die is sinds die tijd alleen maar heviger geworden. Volgens NASA leidt de storm tot windstoten tot meer dan 110 km/h, waardoor grote hoeveelheden stof hoog de atmosfeer in worden geblazen.

Nu valt de hoeveelheid stof die op de zonnepanelen van Opportunity is beland waarschijnlijk mee, maar al dat stof dat in de lucht zweeft blokkeert wel bijna alle zonnestralen. Zie het – gesimuleerde – plaatje hieronder.
 

Deze illustratie laat zien welke verandering in zonneschijn het wagentje Opportunity heeft ervaren de afgelopen weken. Rechts de toestand zoals hij nu ongeveer is: nauwelijks zonlicht op de zonnepanelen. Bron NASA / JPL-Caltech / TAMU


Alles uitgezet

Daardoor is de juice in de accu’s van Opportunity tot een minimum teruggelopen. Op zondag 10 juni, de laatste keer dat de NASA-mensen contact hadden met hun Oppy, was dat nog 22 Wh. (Ter vergelijking: vlak vóór de storm was dit accuniveau 345 Wh.)

Het wagentje heeft dan ook al zijn apparaten uitgezet om stroom te besparen, op de master clock na. Daarmee houdt het wagentje de tijd bij, zodat het elke vier uur even de omstandigheden kan checken. Valt er dan zon op de panelen, dan zal Opportunity proberen contact te leggen met aarde.

Als de batterijen helemaal leeg raken, wordt het pas echt ingewikkeld. Dan werkt de alarmklok niet meer en heeft Oppy dus geen idee meer van de tijd. In die situatie weten de mensen van NASA dus niet wanneer Opportunity contact gaat proberen te leggen en moeten ze dus continu naar een signaal gaan zitten speuren, legt een artikel van Popular Mechanics uit.
 

Te koud?

Toch is dit niet waarvoor de NASA-teamleden het bangste zijn. Het grootste probleem is de temperatuur van het wagentje. Dat is ontworpen om -55 °C te weerstaan; daarvoor heeft het acht radioactieve verwarmingselementen aan boord die samen 8 W aan warmte leveren. NASA schat in dat Opportunity tot het einde van de storm niet kouder zal worden dan -36 °C, maar of dat klopt, zal de komende weken moeten blijken.

Voordeeltje is dat op de locatie van Opportunity het zomerseizoen eraan zit te komen, met hogere temperaturen. ‘Dus we maken ons zorgen, maar we hebben goede hoop dat de storm zal verdwijnen en dat de rover zal beginnen met communiceren’, vertelde projectmanager John Callas van het Opportunity-project tegen Popular Mechanics.

Ook in 2007 kwam Opportunity in een heftige storm terecht, maar na een paar weken ging die liggen en kwam de rover weer tot leven.

 

Deze reeks opnamen van de Mars Reconnaissance Orbiter laat de ontwikkeling van de storm zien, in rood. Bron NASA / JPL-Caltech / MSSS