Marslander Insight heeft seismometer geplaatst

De eind november op Mars gelande sonde InSight heeft zijn belangrijkste meetinstrument op het oppervlak van de planeet geplaatst: de seismometer die trillingen in de bodem gaat meten. Er komt nog een windscherm overheen en dan worden begin januari de eerste bruikbare metingen verwacht.

InSight landde eind november op Mars en is sindsdien vooral bezig geweest met het maken van foto’s van zijn omgeving. Dat is nodig, omdat verschillende instrumenten (lees: ‘Bodemonderzoeker landt op Mars’) moeten worden geplaatst in zo stabiel mogelijke bodem. Ook heeft InSight in de afgelopen weken zijn robotarm getest, die als taak heeft om de meetinstrumenten op de meest geschikte plek in de omgeving van de lander te plaatsen.

NASA heeft bekendgemaakt dat het eerste instrument, de seismometer (die de naam SEIS meekreeg, Seismic Experiment for Interior Structure), succesvol in de bodem is aangebracht. Dit tot grote opluchting van het team bij NASA’s Jet Propulsion Lab (JPL) in Pasadena, Californië. ‘Het plaatsen van de seismometer is bijna net zo belangrijk als het landen op Mars. Het apparaat is het belangrijkste meetinstrument van de missie; we hebben het bij driekwart van al onze experimenten nodig’, aldus onderzoeker Bruce Banerdt van JPL in een persbericht van NASA.
 

Leren over de bodem

De seismometer gaat trillingen in de bodem detecteren en daaruit kunnen de onderzoekers straks meer leren over de opbouw van de Marsbodem. Omdat de seismometer erg gevoelig is, willen de onderzoekers allerlei ongewenste trillingen – ruis – zoveel mogelijk voorkomen. Eén bron van ongewenste trillingen is het kabeltje waarlangs SEIS zijn data doorstuurt, dat soms klappert in de wind. Dat zal nog worden strakgetrokken met de robotarm. Ook moet er begin januari nog een Wind and Thermal Shield over het meetinstrument heen worden geplaatst, een windscherm.

De komende dagen kan de eerste seismische data al bij het Jet Propulsion Lab binnenkomen. Hoewel die nog erg veel ruis zal bevatten, gaat dan toch de vlag al uit. ‘Ik heb een fles champagne koud staan voor dit moment’, zegt Banerdt.
 

Temperatuur meten

Later in januari is het dan de beurt aan het volgende meetinstrument: de Heat Flow and Physical Properties Probe (HP³), een meetinstrument dat bijna 5 meter diep de bodem in zal gaan, dieper dan op eerdere Marsmissies. De HP³ gaat de temperatuur als functie van de diepte meten. Hiermee hopen de onderzoekers te kunnen berekenen hoeveel warmte er uit het binnenste van de rode planeet komt. Dit zegt waarschijnlijk iets over het ontstaan van Mars en of dat proces lijkt op hoe onze aarde ooit is gevormd. Mars is van binnen minder warm dan de aarde, dat is al bekend, maar er zijn nooit metingen onder het oppervlak gedaan.

 

Beeldmateriaal NASA / JPL-Caltech