Geconfronteerd met een bijzonder, onverwacht en ongebruikelijk verzoek ligt het antwoord 'nee, kan niet' ons vaak in de mond bestorven. Leer die reflex af en er kunnen bijzondere dingen ontstaan, leerde columnist Rolf Hut.


‘Dit keer doen we een reuzenrad met lichtversiering!’ Onze zoon Luuk (10) weet het wel: die wil later leerkracht worden. Een ambitie die ik alleen maar kan aanmoedigen.

Luuk en ik geven één keer per jaar samen een gastles in zijn klas. Met samen bedoel ik vooral dat Luuk les geeft en ik hem als technisch onderwijsassistent ondersteun.

Vorig jaar had Luuk met de klas discoversiering gemaakt voor het schoolfeest, maar dit jaar moet het dus een draaiend reuzen­rad worden. Ik bijt op mijn tong om niet direct te roepen dat het onhaalbaar is.

We hebben het over groep 7: slimme, leuke kinderen, maar een heus reuzenrad is te veel van het goede voor één lesje.

Ik ga ze vertellen over de stroomkring, hoe die werkt met een batterij en een lampje

De situatie is trouwens niet heel anders dan op de TU Delft: ook daar komen mijn studenten vaak met plannen waarvan ik denk: ‘Nee, kan niet.’ Wat ik daar in jaren maakonderwijs heb geleerd, moet ik nu hier toepassen: zelf laten uitvinden waarom het niet kan. Dus ik zeg geen nee, maar: ‘Oké, leuk. Hoe gaan we dat doen?’

‘Nou, jij neemt een reuzenrad mee en groepjes in de klas maken elk een eigen bakje met een lampje erin.’



 

Hm, dat kan misschien wel. Geen idee waar ik een groot wiel vandaan tover, maar bakjes met een lichtje kunnen kinderen van tien wel maken. Laatste vraag, voor de zekerheid: ‘En wat leren ze dan in de klas?’

‘Ik ga ze vertellen over de stroomkring, hoe die werkt met een batterij en een lampje, en dan moeten ze het zelf namaken in een bakje dat ze mogen versieren.’

De maakonderwijs-appel is niet ver van de boom gevallen. Heerlijk project: technisch haalbaar en goed om de klasgenoten hun eigen bakje te laten versieren, zodat het ook echt van hun is.

Als ik mijn eerste reactie had uitgesproken, had ik het enthousiasme de grond in geboord en had deze les nooit plaatsgevonden.

Doorvragen over dingen waarvan je denkt dat het niet kan, kan helpen om jezelf of de ander te laten inzien waarom iets niet kan, of je komt erachter dat het misschien wel kan.

Het werd een heerlijke les. ‘Meester Luuk’ legde uit hoe een stroomkring werkt, hoe je met kopertape, knoopcel en ledjes licht aan je bakje toevoegt. Via ‘gekkefietsenbouwer’ Christian regelden we een fietswiel-reuzenrad waar alle bakjes in konden en het resultaat was geweldig! 

Omdat ik heb geleerd om ‘nee’ in te slikken.


Tekst: Rolf Hut, universitair hoofddocent aan de TU Delft, maker, spreker en schrijver
Beeld: Depositphotos