Leidinggevenden in de ingenieurswereld houden vaak vast aan de eigen denkbeelden, en zijn sterk op inhoud en oplossingen gericht. Dat kan veel moderner, betoogt leiderschapscoach Moniek Bloem in een column voor De Ingenieur. 
 

In de ingenieurswereld wordt leiderschap vaak nog traditioneel ingevuld: gericht op hiërarchie, cijfers en ad-hocoplossingen. Deze tijd vraagt echter om een ander soort leiderschap, met samenwerking, gelijkwaardigheid en langetermijnvisie als kernwaarden. Om een aantrekkelijke werk­gever te blijven, kunnen leidinggevenden dit nieuwe leiderschap maar beter omarmen. 

Moniek Bloem van Road2B Leiderschapsontwikkeling, trainer en coach. 

Bedrijven worden geconfronteerd met twee alarmerende trends: een stijgend aantal burn-outs en een hoge arbeidsmobiliteit. Tussen 2012 en 2022 is het percentage werknemers met burn-outklachten gestegen van 13 naar 17. Daarnaast blijft het verloop binnen organisaties in Nederland jaarlijks op een hoog niveau van 10 procent. 


Gedreven door ego's

In de twintig jaar dat ik in de ingenieurswereld werk, heb ik gezien dat er frictie ontstaat binnen organisaties die vasthouden aan traditioneel, door ego’s gedreven leiderschap. Ik heb het dan over leiders die vasthouden aan oude denkbeelden, geen ruimte bieden voor verandering en het verkeerde voorbeeld geven waarmee ze de cultuur neerzetten, bijvoorbeeld door lange werkdagen te maken en zelfs in het weekeinde door te blijven mailen.

Ook binnen de ingenieurswereld blijven veel leidinggevenden vasthouden aan hun eigen denkbeelden, en zijn sterk op de inhoud en oplossingen gericht. Op zich goede eigen­schappen, maar het blijkt lastig om er talent mee vast te houden.

Tegelijkertijd zijn er verschilmakers opgestaan, bruggenbouwers die zien dat het anders kan en moet. In veel gevallen jongere leiders en bij kleine bedrijven omdat daar minder hiërarchie heerst. 

De jongere generaties vragen ander leiderschap en hebben weinig boodschap aan hiërarchie. Ze hechten juist meer waarde aan gelijkwaardigheid en een betere balans tussen werk en privé. Ze verlangen betekenisvol werk en zijn bewust bezig met duurzaamheid en klimaatverandering.

Zonder verandering in het leiderschap krijgen organisaties te maken met een toename van burn-outs en een hoog verloop, wat resulteert in verlies van kwaliteit en klanten, en teruglopende ­resultaten. Om een duurzame toekomst van organisaties te waarborgen, pleit ik er daarom voor dat er ook in de ingenieurswereld een ontwikkeling plaatsvindt van traditioneel naar bewust leiderschap, waarin balans, verbondenheid en moed centraal staan. 

Leiderschap vereist een balans tussen ratio en intuïtie

Het is niet genoeg om te spreken over termen als high-performance teams, talentmanagement en werkgeluk. In mijn opinie moet het leiderschap zelf veranderen. Bewustwording van de rol van leiders binnen een organisatie en investeren in persoonlijk leiderschap zijn cruciaal om een positieve verandering te bewerkstelligen.

Nieuw leiderschap vraagt om ruimte bieden aan wendbare teams, open staan voor feedback en in staat zijn tot zelfreflectie. Het vereist een balans tussen ratio en intuïtie; tussen hoofd, hart en onderbuik. Het tonen van kwetsbaarheid is misschien nog niet gebruikelijk in de ingenieurswereld, maar leidt juist tot verbinding en begrip. 

Het is dus tijd voor bewuster leiderschap in de ingenieurswereld. Leidinggeven aan anderen begint met leidinggeven aan jezelf.

Dat vraagt om leiders die zich bewust zijn van hun eigen kwaliteiten en valkuilen, openstaan voor andere perspectieven, reflecteren en verbinding maken met anderen. Leiders die een veilige werkomgeving creëren en samenwerking belonen. Leiders die het lef hebben nieuwe paden te bewandelen en oude denkpatronen los te laten.

Het is de beste manier om de organisatie gezond, stabiel en aantrekkelijk te houden, voor medewerkers én voor klanten.


Tekst: Moniek Bloem, directeur van ROAD2B Leiderschapsontwikkeling, trainer en coach.
Foto boiven: Depositphotos; portret: Daniëlle van Dongen