De aarde warmt op door menselijk toedoen. Maar is geo-engineering, het ingrijpen in natuurlijke systemen, het antwoord?

Lange tijd is geo-engineering, het opzettelijk grootschalig ingrijpen in de natuurlijke systemen van de aarde, afgedaan als gekkenwerk. Maar door de alarmerende berichten over de staat van het klimaat vormt het idee een steeds serieuzer alternatief. 

Het idee van menselijk ingrijpen in het klimaat gaat ver terug. Het rapport 'Restoring the Quality of Our Environment', opgesteld door de Science Advisory Committee van de Amerikaanse president Lyndon B. Johnson in 1965, was de eerste serieuze erkenning op overheidsniveau van de mogelijke schadelijke effecten van emissies door het gebruik van fossiele brandstoffen. Dit rapport beschrijft ook de eerste ideeën voor geo-engineering. Die brachten een wetenschappelijk debat op gang, dat al decennia voortduurt. 

De verschillende ideeën voor geo-engineering zijn onder te verdelen in twee hoofdstromingen: zonnestralingsbeheer (solar radiation management, SRM) en kooldioxideverwijdering (carbon dioxide removal, CDR). Het basisidee achter zonnestralingsbeheer is om een deel van het op de aarde vallende zonlicht terug te kaatsen de ruimte in, zodat de aarde minder opwarmt en de temperatuur daalt.

Dit laat echter de broeikasgassen ongemoeid. CO2-verwijdering draait juist om het verwijderen van het broeikasgas koolstofdioxide uit de atmosfeer, wat de temperatuur eveneens laat dalen, maar bijvoorbeeld ook de verzuring van de oceanen tegenwerkt.

‘De verschillende geo-engineeringtechnieken voor SRM en CDR lopen uiteen van pragmatische oplossingen tot onrealistische sciencefictionideeën’, zegt John Shepherd, emeritus hoogleraar Earth System Science aan de Britse University of Southampton. Hij bestudeert al jarenlang alle verschillende oplossingen binnen zijn researchgroep Assessing the Impact of Geo-engineering the Climate. Shepherd en andere  klimaatwetenschappers zijn het erover eens dat geo-engineering geen alternatief mag zijn voor het terugdringen van onze CO2-uitstoot, aangezien het geen echte oplossing is voor het probleem. Het is uitsluitend een laatste redmiddel om catastrofale opwarming te voorkomen. 


MEER LEZEN OVER GEO-ENGINEERING?

Lees het volledige verhaal in het oktobernummer van De Ingenieur. Koop de digitale versie voor € 7,50, of neem - met een flinke korting van 25 % - een digitaal jaarabonnement van twaalf nummers voor € 69,-.


Tekst: Paul Schilperoord

Foto: Studio Roosegaarde