Hoop voor de hyperloop

Terwijl in Amerika het bedrijf Hyperloop One de handdoek in de ring gooide, bouwde het European Hyperloop Centrum in Veendam de eerste honderden meters lange testbuis van Europa. Heeft dit snelle en energiezuinige transportsysteem de toekomst of blijft het bij een droom?

Einde van de rit. Eindstation bereikt. Krakend tot stilstand gekomen. Voor koppenmakers was het makkelijk scoren, toen het Amerikaanse bedrijf Hyperloop One op 22 december 2023 besloot ermee op te houden.

Hyperloop One was het bekendste bedrijf ter wereld dat zich bezig hield met de hyperloop: de energiezuinige en supersnelle magneetzweeftrein die nauwelijks wrijving ondervindt, omdat hij zich door een vacuümbuis beweegt. De belofte was dat de capsules hierdoor snelheden boven de duizend kilometer per uur zouden bereiken.

Maar na tien jaar actief te zijn geweest, waarin zelfs al een proefrit met passagiers werd gemaakt, hield Hyperloop One het voor gezien. Het lukte niet om klanten te vinden, ook niet nadat het bedrijf was overgestapt op goederenvervoer. Het was te duur, te groot en te complex. Is dit dan het einde van de hyperloophype?

Veendam

Daar lijkt het in Nederland niet op. Hier werd eind september 2023 juist het startschot gegeven voor de bouw van het eerste hyperlooptestcentrum, met een 420 meter lange testbuis in de Groningse stad Veendam.

Die is inmiddels bijna klaar voor gebruik. De buis is opgebouwd en de verwachting is dat eind maart ook de vacuümpompen en elektriciteitsvoorziening op orde zijn. ‘Dit jaar zullen de eerste capsules er hun testritjes maken’, zegt Tim Houter, één van de oprichters van het bedrijf Hardt Hyperloop in Rotterdam en initiatiefnemer van dit European Hyperloop Center. ‘Het zijn juist mooie tijden. Het komt nu allemaal echt tot leven.’

De Hyperloopbuis in Veendam. Foto: Hardt Hyperloop

Opschaalbaar prototype

Ook in de Dream Hall van de TU Delft, waar een geselecteerd aantal studententeams werkt aan projecten voor een betere toekomst, klinken optimistische geluiden. ‘Wij zien dit niet alleen als een leuk project aan te werken, maar we zijn er van overtuigd dat de hyperloop er uiteindelijk daadwerkelijk komt’, zegt student werktuigbouwkunde Cem Celikbas, teamcaptain van het huidige Delftse Hyperloopteam.

Delft Hyperloop bestaat elk jaar uit een nieuwe groep van ruim dertig studenten, die een eigen capsule (ofwel pod) op schaal ontwikkelen en daarmee deelnemen aan een competitie: de European Hyperloopweek. Hierbij gaat het nadrukkelijk niet alleen om het winnen, maar ook om kennisuitwisseling en kruisbestuiving. Celikbas: ‘Het is een gezamenlijke inspanning om de implementatie van de hyperloop te versnellen.

Dit is niet het volledige artikel. Het hele verhaal staat in De Ingenieur van maart 2024. Interessant? Neem eens een proefabonnement van drie nummers voor 25 euro.

‘Bij de teams die ons voorgingen, draaide het er vooral om de pods sneller en efficiënter te maken’, zegt studente industrieel ontwerpen Noor Rinkes, de PR-manager van Delft Hyperloop. ‘Zij bereikten snelheden tot driehonderd kilometer per uur.’ Dit jaar is de uitdaging om met een opschaalbaar concept te komen. Rinkes: ‘Tot nu toe ging het om de ideeën, inmiddels ook om de vraag of die haalbaar zijn.’

Het eerste team van Delft Hyperloop werd opgericht in 2015 en aangevoerd door Houter. Dat team won de wereldwijde Hyperloop Pod Competition, die dat jaar was uitgeschreven door Elon Musk. Rinkes: ‘Die competitie liep door tot 2019. Toen kwam corona en daarna is het niet meer van de grond gekomen.’

Zweven en aandrijving

Hoewel er veel bedrijven en veel concepten bestaan voor een hyperlooppod-en-buissysteem, is de basistechniek bij al die systemen hetzelfde: de voertuigen zweven magnetisch door een buis waarin een lage luchtdruk heerst. Bij Delft Hyperloop en Hardt Hyperloop levert een permanente magneet de levitatiekracht die maakt dat de capsule gaat zweven. Een elektromagneet levert de wisselende krachten voor de stabilisatie voor het dempen van verticale trillingen.

Dit is niet het volledige artikel.