Begin deze week is in Wageningen het fietspad in gebruik genomen dat is gemaakt van bio-asfalt: de helft van de op aardolie gebaseerde bitumen is vervangen door lignine, de stof die bomen, struiken en planten hun stevigheid geeft.

‘De lignine werkt als een plakmiddel, en doet in feite hetzelfde als de bitumen’,  zegt projectleider Richard Gosselink van Wageningen Food & Biobased Research. Het gaat daarbij om eigenschappen als sterkte, lijmvermogen en waterresistentie. Om te garanderen dat het bio-asfalt dezelfde eigenschappen als de niet-biologische uitvoering heeft, wordt niet alle bitumen, maar de helft vervangen door de lignine.

Eerder waren in Zeeland al proefstukken met soortgelijk bio-asfalt gemaakt (lees: ‘Asfalt met plantenlijmstof’), en die blijken zich, ook na intensief gebruik, prima te gedragen. ‘Er is na twee jaar geen verschil met gewoon asfalt.’


Reststroom

Voor het Wageningse fietspadproject richtte Gosselink zich op de kwaliteit van de aangeboden ligninegrondstof. Die komt vrij bij de productie van papier, als restmateriaal van de gebruikte bomen, en bij het maken van bio-ethanol uit plantenresten.  ‘We hebben zes verschillende ligninestromen onderzocht, en uiteindelijk bleken er drie te voldoen.’ De drie zijn, ieder op afzonderlijke stroken, nu toegepast in het 900 m lange fietspad. ‘We kunnen daarmee nagaan of er bij langdurig gebruik verschillen optreden.’

Verder is de afgelopen tijd veel geleerd over de receptuur waarmee de lignine in de asfaltfabriek kan worden verwerkt. ‘Een belangrijk verschil is al dat het maken van het asfalt niet gebeurt bij temperaturen rond de 170 °C, maar bij veel lagere, namelijk 130 °C. Dat levert al direct een flinke energiebesparing. Een van de vervolgpunten van onderzoek is of die temperatuur nog verder omlaag kan.’

Daarnaast is bedacht hoe de poedervormige lignine in de asfaltfabriek in de oven te krijgen. ‘We doen dat met smeltzakken waar het ligninepoeder in zit. Die gaan zo de oven in en dan komt het poeder vrij.’ Dat ligninepoeder moet wel droog zijn en weinig koolhydraten bevatten. ‘Voor sommige fabrikanten die lignine als reststroom hebben is dat nog een uitdaging.’

Als vervolgproject ziet Gosselink graag een lang stuk weg met bio-asfalt waar ook vrachtwagens overheen rijden.  Dat gebeurt nu al wel heel succesvol bij de proefstukken in Zeeland, maar die zijn van beperkte lengte. ‘Grootschaliger toepassing betekent vooral dat de productie van het bio-asfalt omhoog moet en de prijs van de ligninegrondstof omlaag, tot het niveau van de bitumen.’