Extreem weer vormt voor de mensheid de grootste bedreiging, zo stelt het World Economic Forum in zijn jaarlijkse Global Risk Report. Het is trend die zich al verschillende jaren aftekent: de aarde wordt voor ons minder leefbaar.

Read this article in English

Met een impact die bijna gelijk is aan die van massavernietigingswapens, en een waarschijnlijkheid die veel groter is dan die van cyberaanvallen, vormen extreem weer, natuurrampen en onvoldoende aanpassing aan klimaatverandering de belangrijkste bedreiging voor de mensheid. Minder uitgesproken, maar nog altijd hoog, scoren cyberaanvallen, gebrek aan water, en voedseltekort. In dat rijtje horen ook door de mens veroorzaakte natuurrampen, denk aan modderstromen na het kappen van bomen, en verlies van biodiversiteit en ecosystemen.

Impact en waarschijnlijk van verschillende risico's. Download hier een pdf-versie.

‘Het is een al jaren voortgaande trend dat met het milieu samenhangende bedreigingen zowel in waarschijnlijkheid als impact boven het gemiddelde uitkomen’, zo valt in het Global Risk Report 2018 te lezen. ‘We zijn bezig het uiterste van onze aarde te vergen en de schade wordt steeds duidelijker.’ Daarnaast vormt cyberveiligheid een steeds belangrijker thema.


Deskundigenoordeel

De risicobeoordeling, die het World Economic Forum jaarlijks opmaakt, is gebaseerd op een enquête onder zo’n 750 deskundigen, die op een vaste lijst van mogelijke bedreigingen aangeven wat de kans is dat ze zullen plaatsvinden en welke impact ze zullen hebben. Het gaat dus om een kwalitatieve beoordeling door mensen die vanwege hun professie risico’s moeten inschatten.

Anders dan tien jaar geleden toen de financiële crisis op zijn hoogtepunt was, spelen economische risico’s in dit rapport een duidelijk minder grote rol. De geopolitieke risico’s, waarbij landen zich van elkaar afkeren (of erger), zijn wel toegenomen. Door terrorisme en cyberaanvallen nemen die risico's ook een andere gedaante aan.


Orkanen, hitte en regenval

Het extreme weer manifesteerde zich vorig jaar op verschillende manieren. September 2017 was de meest extreme orkaan-maand ooit geregistreerd. Van de tien natuurrampen die de meeste slachtoffers veroorzaakten was de helft toe te schrijven aan hevige regenval en daardoor veroorzaakte landverschuivingen. 2017 hoort ook tot een van de heetste jaren ooit.

Luchtvervuiling is nog steeds een acuut probleem: meer dan 90 % van de wereldbevolking ademt lucht die niet voldoet aan de normen van de wereld gezondheidsorganisatie WHO.


Interventie is lastig

Wat het omgaan met die risico’s compliceert is dat ze in toenemende mate invloed op elkaar hebben. Droogte leidt tot minder water voor de landbouw, gebrek aan voedsel, migratie, sociaal-politieke spanningen enzovoorts. ‘We zijn niet goed in het omgaan met complexe risico’s die gekenmerkt worden door terugkoppeling, kantelpunten en vage oorzaak-gevolgrelaties. Dat maakt zinvolle interventies lastig.’

Download hier de pdf van het Global Risk Report 2018 van het World Economic Forum.